حادثه در غذاخوری شرکت که به پیمانکار واگذار شده است
سؤال : آقای مهندس بخارایی ، باتشکر از پاسخی که ارایه می فرمایید ، سؤالی داشتم ، ما اگر رستوران شرکت را کُلاًبه پیمانکاری بدهیم و حادثه ای برای کارگر پیمانکار به علت عدم رعایت مقررات ایمنی از سوی کارفرمای اویعنی پیمانکار رخ بدهد ما مسئولیتی داریم
پاسخ :
در این ارتباط با توجه به عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است ، نظرات کارشناسان ، متفاوت است ولی در کُل توجه داشته باشید که با استناد به ماده 9 آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب 89/3/5 که چنین مقرر می دارد :
ماده9ـ کارفرما مکلف است با توجه به قوانین و آئین نامه های موجود و مفاد قرارداد فی مابین، بر عملکرد ایمنی کلیه پیمانکاران خود نظارت نماید.
بنابراین در صورتیکه عدم نظارت شما احراز گردد ، مقرره مذکور می تواند مستند استنباط کارشناس در استناد درصدی از مسئولیت به شما قرار گیرد
اما سخنی با همکاران خودم :
همانگونه که همه ما می دانیم ، ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، در بررسی بسیاری از حوادث کاری ، ماده 9 آیین نامه فوق الذکر را ، مستند استناد مسئولیت به صاحبان کار ، که کار را به پیمانکاران واگذار می کنند قرار می دهیم ، مقرره ای که اگر در بکارگیری آن در جایگاه خودش ، دقت لازم و توجه دقیق کارشناسی نشود ، مصیبتی برای مقاطعه دهندگان خواهد بود ، در اینجا مجال شرح مبسوط این مهم نیست ، به همین اندک ، بسنده می کنم که درراستای استفاده از این مقرره ، با مطالعه و توجه به همه مواد مندرج درآیین نامه مذکور ، جایگاه حقوقی و قانونی بکارگیری مقرره مذکور را درک کرده و آنگاه آنرا مستند استناد مسئولیت صاحبان کار ، مبنی بر عدم نظارت آنها بر اجرای مقررات ایمنی از سوی پیمانکاران قرار دهیم
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
حادثه به علت سقوط کارگر به داخل چاله آسانسور و پیامدهای آن»
چندی پیش حادثه ای را در یک پروژه ساختمانی بررسی کردم که کارگری به علت سقوط در چاله آسانسور فوت کرده بود ، تصاویر زمان حادثه ، نشان می داد که متوفی کت وشلوار تمیز به تن دارد ، که در حین بررسی حادثه سؤال کردم ، چرا متوفی لباس کار نداشته و به نظر نمی رسد که در حین کار ، به داخل چاله آسانسور سقوط کرده باشد ، که در پاسخ به من گفتند:
همسر متوفی ، جهت زایمان در بیمارستان بود و ایشان در سر کار ، و قراربود که به محض به دنیا آمدن بچه ، او را مطلع کنند که به بیمارستان برود ، زمانیکه به اواطلاع دادند ، با شوق تمام وبا عجله ، لباسش را پوشید که به بیمارستان برود ، چونکه عجله داشت ، متوجه نشد و به داخل چاله آسانسور سقوط کرد و فوت نمود»
من در بررسی حوادث به هیچ عنوان احساساتی نمی شوم بلکه بیشتر به فکر فرو می روم ، ساکت و آرام در حالیکه به تاریکی انتهای چاله آسانسور نگاه می کردم در اندیشه ای ژرف فرو رفته بودم و به همسر متوفی می اندیشیدم که محکمترین پایگاه و پشتوانه اش را از دست داد وبعد از این ، در این جامعه در انتظار چه سرنوشتی باید باشد و به فرزندی می اندیشیدم که هرگز محبت پدری را نخواهد چشید و بدون پدر ، چه سرنوشتی در انتظار اوست وبه پدرومادر متوفی می اندیشیدم که بعد از این ، چگونه ، روزگار خواهند گذراند و بسیار مسایل دیگر . بله عزیزان من ، مصائبی عظیم ، که هرگز رخ نمی داد ، اگر کسانیکه در پروژه مذکور وظایفی داشتند ، اندکی به وظایف خود فکر و عمل می کردند و با به کار گرفتن چند تکه میلگرد ، دور پرتگاهها را می بستند و چنین خطای بزرگی را مرتکب نمی شدند ، بی شک ، پیامد همه حوادث ، با اندکی تفاوت ، همینگونه است منتها چون این حادثه ویژگی خاصی داشت ، نقل کردم
فراموش نکنیم که به قول حضرت مولانا
این جهان کوه است و فعل ما ندا
سوی ما آید نداها راصدا
آیین نامه حفاظتی کارگاه های ساختمانی
ماده 15- کلیه پرتگاه ها و دهانه های باز در قسمت های مختلف کارگاه ساختمانی و محوطه آن که احتمال خطر سقوط افراد را در بردارند، باید تا زمان محصور شدن یا پوشیدن شدن نهائی و یا نصب حفاظ ها، پوشش ها و نرده های دایم و اصلی، به وسیله نرده ها یا پوشش های موقت به طور محکم و مناسب حفاظت گردند.
مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان -ایمنی و حفاظت کار در حین اجرا- ویرایش چهارم 1392
۱-۶-۵-۱۲ کلیه پرتگاه ها و دهانه های باز در قسمت های مختلف کارگاه ساختمانی که احتمال خطر سقوط افراد را در بر دارند، باید تا زمان محصور شدن یا پوشیده شدن نهایی و یا نصب حفاظ ها، پوشش ها و نرده های دائمی و اصلی، به وسیله نرده ها یا پوشش های موقت به طور محکم و مناسب حفاظت گردند.
کارشناس غلامرضا بخارایی
تماس با من : gh.bokharaei@gmail.com
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
حادثه در غذاخوری شرکت که به پیمانکار واگذار شده است
سؤال : آقای مهندس بخارایی ، باتشکر از پاسخی که ارایه می فرمایید ، سؤالی داشتم ، ما اگر رستوران شرکت را کُلاًبه پیمانکاری بدهیم و حادثه ای برای کارگر پیمانکار به علت عدم رعایت مقررات ایمنی از سوی کارفرمای اویعنی پیمانکار رخ بدهد ما مسئولیتی داریم
پاسخ :
در این ارتباط با توجه به عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است ، نظرات کارشناسان ، متفاوت است ولی در کُل توجه داشته باشید که با استناد به ماده 9 آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب 89/3/5 که چنین مقرر می دارد :
ماده9ـ کارفرما مکلف است با توجه به قوانین و آئین نامه های موجود و مفاد قرارداد فی مابین، بر عملکرد ایمنی کلیه پیمانکاران خود نظارت نماید.
بنابراین در صورتیکه عدم نظارت شما احراز گردد ، مقرره مذکور می تواند مستند استنباط کارشناس در استناد درصدی از مسئولیت به شما قرار گیرد
اما سخنی با همکاران خودم :
همانگونه که همه ما می دانیم ، ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، در بررسی بسیاری از حوادث کاری ، ماده 9 آیین نامه فوق الذکر را ، مستند استناد مسئولیت به صاحبان کار ، که کار را به پیمانکاران واگذار می کنند قرار می دهیم ، مقرره ای که اگر در بکارگیری آن در جایگاه خودش ، دقت لازم و توجه دقیق کارشناسی نشود ، مصیبتی برای مقاطعه دهندگان خواهد بود ، در اینجا مجال شرح مبسوط این مهم نیست ، به همین اندک ، بسنده می کنم که درراستای استفاده از این مقرره ، با مطالعه و توجه به همه مواد مندرج درآیین نامه مذکور ، جایگاه حقوقی و قانونی بکارگیری مقرره مذکور را درک کرده و آنگاه آنرا مستند استناد مسئولیت صاحبان کار ، مبنی بر عدم نظارت آنها بر اجرای مقررات ایمنی از سوی پیمانکاران قرار دهیم
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
توجه به بکارگیری کلمات ، در جای خود
ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، در بسیاری از مواقع ، بروز حادثه را متأثر از بی احتیاطی و بی مبادلاتی اشخاص اعلام می کنیم لذا ضروری است که تفاوت معنی این دو واژه را دانسته تا در جای مناسب خود به کارگیریم ، قطعا ً همه کارشناسان ، آگاه به معانی این دو کلمه می باشند و در جای مناسب خود به کار گرفته می شود لذا موارد زیر صِرفا ً جهت یاد آوری میباشد که هنگام درج نظرات کارشناسی ، مورد غفلت قرار نگیرد
1- بی احتیاطی: زمانی فرد مرتکب بی احتیاطی شده که بر خلاف تکالیفی که برعهده دارد وپرهیزازآنها در شرایط وقوع حادثه لازم است عمل کند بنابراین بی احتیاطی انجام فعل است ، فعلی که فاعل در شرایط وقوع حادثه باید از انجام آن پرهیز می کرد
2-بی مبالاتی : زمانی فرد مرتکب بی مبالاتی شده که کاری را که قانونا ً و عرفا ً درزمان وقوع حادثه باید انجام می داد ترک کند لذا بی مبالاتی ترک فعل است وغفلت ومسامحه واهمال از مصادیق ترک فعل است
اما نکته بسیار مهمی که ما باید در ارایه نظرات کارشناسی خود رعایت کنیم این است که عنایت داشته باشیم که حتماً در نظرات کارشناسی خود اگر شخصی را به هر یک از موارد بالا مسئول حادثه اعلام می کنیم ویا به عبارت دیگر بروز حادثه را متأثر از هر یک از موارد بالا تشخیص می دهیم باید باتوصیف عمل خاطی که دقیقاً منطبق با تعاریف به عمل آمده از بی احتیاطی و بی مبالاتی است ، نظری را ارایه دهیم که از مصادیق نظر کارشناسی مستدل و موجه ومنجز و صریح باشدو به عبارت دیگر نظری ارایه گردد که منطبق با ویژگی های برشمرده شده برای یک نظر کارشناسی باشد
یکی از نکات مهمی که ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری باید به آن توجه نماییم این است که جداً از نوشتن صِرف این عبارت که این حادثه به علت بی احتیاطی ویا بی مبالاتی فلان شخص رخ داده است» خود داری نماییم و حتما ً قبل از ذکر اینکه این حادثه به علت بی احتیاطی ویا بی مبالاتی فلان شخص رخ داده است» درابتدا ، خطای شخص را به گونه ای تشریح کنیم که مطالعه کننده ِ نظر کارشناسی ما ، در تطبیق عمل خاطی که شرح آنرا داده ایم با تعاریف به عمل آمده از بی احتیاطی و بی مبالاتی ، متوجه بکارگیری صحیح کلمه بی احتیاطی و بی مبالاتی » در گزارش ما ، در خصوص خطای شخص گرد ، به عبارت دیگر ، شرح عمل خاطی به گونه ای توصیف گردد که حسب مورد ، منطبق با تعریف بی احتیاطی و یا بی مبالاتی باشد و آنگاه اعلام نماییم که با این وصف ، بروز حادثه فلان درصد و یا تماما ً متأثر از بی احتیاطی و یا بی مبالاتی فلان شخص می باشد»
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
آموختن درسی بزرگ در بررسی یک حادثه
غروب یکی از روزهای سرد زمستان ، حادثه ای منجر به فوت را دریک پروژه ساختمانی بررسی می کردم ، در حین بررسی حادثه متوجه شدم که مردی در کنجی نشسته و لرزان از سرما ، در حال گریستن بود وبا خود زمزمه می کرد ، سؤال کردم که ایشان کیست ، گفتند پدر متوفی ، نزد او رفتم و گفتم ، من کارشناس بررسی کننده این حادثه هستم ، اگر مطلبی هست بفرمایید ، آهسته و گریان گفت که چیزی نیست ، امروز صبح با پسرم برسرموضوعی اختلاف داشتیم وبا ناراحتی ازهم جدا شدیم ، پسرم چند قدمی از من دور شد ، دوباره بر گشت ، از من خدا حافظی کرد ، به اینجا که رسید با صدای بلند گریه کرد و در حالی که بر سرش میزد ، گفت من نمی دانستم که این آخرین خدا حافظی اوست » و مدام تکرار می کرد که من نمی دانستم که این آخرین خدا حافظی اوست» سخن این مرد داغدیده ، درسی به من آموخت که اگرصدها کتاب می خواندم،چنین درس بزرگی درزندگی نمی آموختم ، که آگاه باشم که هر زمانی که با هرکسی خدا حافظی میکنم ، یادم باشد که ممکن است ، این آخرین خداحافظی من با او باشد
بله عزیزان من ، یادمان باشد ، هر زمان که از پدر و یا مادر و یا همسر و فرزندان و دیگر عزیزان و آشنایانمان خدا حافظی می کنیم ، ممکن است که این آخرین خدا حافظی ما با آنان باشد» ودیگر تا ابد سخنی از آنان نشنویم و یا شاهد خنده و یا گریه و یا اخمی ازسوی آنان نباشیم ، پس یادمان باشد که همواره با مهربانی و خوشرویی از یکدیگر خداحافظی کنیم
اما روی سخنم با آنانی که در هر مقام و جایگاهی ، به علت عدم انجام وظایف وعدم اجرای مقررات ایمنی ، این خدا حافظی ها»راتبدیل به آخرین خداحافظی» می کنند ، آگاه باشند که عامل چه دردها و رنج ها و آلام برای خانواده ها هستند
همیشه در زیر نوشتارم می نویسم کارشناس غلامرضا بخارایی» ولی درزیر این نوشته می نویسم غلامرضابخارایی ، بنده آن پدرمتوفی » چونکه او به من درسی بزرگ آموخت و مرا بنده خود ساخت
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
سؤال : مهندس بخارایی ، سلام ، اگر مالک ساختمان که ساختمان سازی دارد ، بیمه مسئولیت نگیرد ، اگر حادثه ای برای کارگر پیمانکار رخ دهد ، تقصیر مالک چقدر است
پاسخ :
در فرایند بررسی بسیاری از حوادث کاری به اینجانب گفته می شود که مثلاً صاحب کارویا پیمانکار اصلی و.قرار بوده که بیمه مسئولیت مدنی حرفه ای کارفرما در قبال کارکنان خریداری نماید و حالا که حادثه شده است معلوم گردیده که بیمه نامه خریداری نشده است و یا اینکه مدت اعتبار آن پایان یافته است و این گفته و اظهارات خود را دلیل بر بی تقصیری خود در بروز حادثه می دانند
عزیزان
ضمن اینکه سفارش اکید این حقیر به همه شما چه کارفرما (ماده ۳ قانون کار)وچه کارفرما به معنی صاحب کار و چه پیمانکار اصلی و یا فرعی ویا فردصنفی و. ، این است که با رعایت مقررات ایمنی ، که قانونگذار شما را مکلف به اجرای آنها نموده است مانع از بروز حوادث ، دردها و رنج ها وآلام و داغدار شدن ومتلاشی شدن بسیاری از خانواده ها گردید ، توجه داشته باشید ، تکرار می کنم توجه داشته باشید ، اینکه شخصی به شما گفته باشد که من بیمه نامه مسئولیت دارم ویاابتیاع(خریداری) خواهم نمود و لی بیمه نامه نداشته باشد ویا خریداری ننماید و حادثه ای رخ دهد ، درصورتیکه کارشناس ذیصلاح تمام ویا درصدی از تأثیر پذیری بروز حادثه را از بی احتیاطی ویا بی مبالاتی شما تشخیص دهد ، آگاه باشید ، آگاه باشید که عدم خریداری بیمه مسئولیت مدنی از سوی شخصی که به شما قول خرید بیمه مسئولیت مذکور را داده است ولی عمل نکرده است ، کوچکترین تأثیری در میزان درصد مسئولیت شما ، که کارشناس ذیصلاح ، مؤثر در بروز حادثه دانسته و تشخیص داده است ندارد
پس قبل از هرگونه اقدامی در محل کار ، ضمن توجه به اینکه همواره ، شرعا ً و اخلاقا ً و قانونا ً مکلف به اجرای مقررات ایمنی مقرر شده برای شما ، جهت جلوگیری از بروز حوادث می باشید ، از اینکه پروژه مورد نظر دارای بیمه نامه ای باشد که مسئولیت شما را پوشش دهد اطمینان حاصل نمایید
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
سؤال:
سلام مهندس بخارایی ، اگر کارگری که به او کفش کار مناسب با کارش داده شود و پشت کفشش را بخواباند و حادثه ببیند ، باز هم کارفرما تقصیر دارد
پاسخ:
درصورتیکه علت بروز حادثه ، این خطای کارگر باشد ، بنابراین با استناد به ماده ۳ آیین نامه نامه وسایل حفاظت فردی که چنین مقرر می دارد:
آیین نامه وسایل حفاظت فردی
ماده 3- کارفرما مکلف است کاربرد صحیح و مراقبت از وسایل حفاظت فردی را به کارگران آموزش دهد.
وبا استناد به ماده ۶ آیین نامه فوق الذکر که چنین مقرر میدارد:
آیین نامه وسایل حفاظت فردی
ماده 6- کارفرما باید بر استفاده صحیح کارگران از وسایل حفاظت فردی نظارت کامل داشته باشد.
بنابراین به میزانی که بروز حادثه از عدم اجرای مقررات بالا از سوی شما ، تکرار می کنم ، به میزانی که بروز حادثه از عدم اجرای مقررات بالا از سوی شما احراز گردد ، شما مسئول شناخته خواهید شد
بدیهی است میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از خطای کارگر در تطبیق با میزان اجرای مقررات بالا از سوی شما ، باید توسط کارشناس مورد ارزیابی قرار گیرد
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
سؤال :
جناب مهندس بخارایی ، چرا شما کارشناسان حوادث ناشی از کار ، در بررسی حوادث در پروژه های ساختمانی ، به هر حال ما مهندسین ناظر را چند درصدی مقصر می کنید ، مگر ما ناظر دائم هستیم و یا اینکه میتوانیم مرتب در سر پروژه باشیم ، ببینیم که کی چه کار می کند
پاسخ :
جناب مهندس ، در پاسخ به سؤال شما ، موارد زیر به استحضار می رسد
1 – استحضار داشته باشید که هستند کارشناسانی که ، در بررسی چنین حوادثی ، اعتقادی به وجود رابطه سببیت و رابطه علیت بین عدم نظارت شما براجرای مقررات ایمنی در حین اجرای پروژه و بروز حوادث کاری ، نداشته و اعتقاد دارند که در صورت احراز ِاهمال شما در این ارتباط ، موضوع از مصادیق تخلفات شما بوده و باید در جائیکه به اینگونه تخلفات رسیدگی می شود ، پاسخگو باشید فلذا شما را مسئول قلمداد نمی کنند و اینگونه استدلال می کنند که اگر شما در اینگونه موارد مسئول باشید،هستند دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی که مسئولیت نظارت بر دیگر امور را دارند ، پس خیلی اشخاص در ارتباط با خیلی مسایل باید مسئول شناخته شوند و نیز اینکه آیا به واقع اگر شما متذکر نواقص ایمنی جهت جلوگیری از حوادث کاری می شدید ، حادثه ای رخ نمی داد ( مجددا ً تکرار می کنم که فقط نظارت شما در ارتباط با رعایت مقررات ایمنی در راستای جلوگیری ازبروز حوادث کاری منظور نظر است و به هیچ عنوان در ارتباط با دیگر وظایف شما نیست)
و نیز هستند بسیاری از کارشناسانی که در صورت احراز عدم انجام وظیفه مربوطه از سوی شما در ارتباط با نظارت بر اجرای مقررات ایمنی وفق مبحث 12مقررات ملی ساختمان و نیز آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی و دیگر مقررات مرتبط با این موضوع ، درصدی از بروز حادثه را متأثر از این اِهمال استنباط کرده وبه همان میزان ، شما را مسئول قلمداد می کنند و اینگونه استدلال می کنند که نظارت یک محل خاص و مشخص و محدود ، به شما سپرده شده و قانونگذار نیز به صِراحت شما را مسئول این نظارت دانسته و نیز آن درصد از مسئولیتی را هم که متوجه شما می کنند یک استنباط کارشناسی از تأثیر پذیری بروز حادثه از این اِهمال در انحام وظیفه است
البته توجه داشته باشید ، این مسئولیتی که کارشناس متوجه شما می نماید صِرفا ً از بُعد فنی و تخصصی بوده و به هیچ وجه با تقصیر منطبق با موازین فقهی و حقوقی تطبیق داده نشده است زیرا این مهم ، نه در تخصص و نه در صلاحیت ما کارشناسان است فلذا تعیین و تشخیص اینکه این مسئولیت شما ضمان آ ور نیز می باشد یا خیر ، با مقام محترم قضایی میباشد
2 – بسیاری از مهندسین محترم ناظر ، در اعتراض به نظر کارشناسان ، در مسئول دانستن آنان ، اظهار می دارند که ما ناظر مقیم نیستیم که به همه امورات ایمنی تسلط داشته باشیم ، این عزیزان توجه داشته باشند که مستند استنباط مسئولیت مهندسین محترم ناظر تو سط کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، ماده 7 آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی است که چنین مقرر می دارد:
ماده 7: هرگاه مهندسان ناظر در ارتباط با نحوه اجرای عملیات ساختمانی ایراداتی مشاهده نمایند که احتمال خطر وقوع حادثه را در برداشته باشد، باید فوراً مراتب را همراه با راهنمایی ها و دستورالعمل های لازم، کتباً به کارفرما یا کارفرمایان مربوطه اطلاع داده و رونوشت آن را به واحد کار و امور اجتماعی محل و مرجع صدور پروانه ساختمان تسلیم نمایند. کارفرما موظف است فوراً کار را در تمام یا قسمتی از کارگاه که مورد ایراد و اعلام خطر واقع شده متوقف و کارگران را از محل خطر دور و اقدامات مقتضی در مورد رفع خطر بعمل آورد.»
همانگونه که ملاحظه می گردد در این مقرره اشاره ای به مقیم بودن و یا مقیم نبودن این عزیزان ننموده است
البته اینجانب در بسیاری از نوشتارخود خدمت کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری عرض نموده ام که در فرایند بررسی حوادثی که پای ناظر به میان است (منظور صِرفا ً در ارتباط با مقررات ایمنی در راستای جلوگیری از حوادث کاری است و نه دیگر وظایف مهندسین ناظر) حتما ً به این مهم توجه داشته باشند که فاصله زمانی بین زمان بروز حادثه تا آخرین بازدید ناظر به آن میزان باشد که عدم نظارت ناظر ، قانونا ً و متعارفا ً قابل استنباط باشد و نکته حایز اهمیت دیگر اینکه اگر کاری باید با اجازه آنان شروع شود ولی بدون اطلاع آنان انجام شده را نیز مد نظر داشته باشند البته به شرطی که مهندس ناظر ، نظارت متعارف و لازمه را انجام داده باشد
مطالب بالا ، نظر کارشناسی اینجانب در دخالت دادن و یا دخالت ندادن مهندسین ناظر در تعیبن اشخاص مسئول در حوادث کاری نبوده و صِرفاً پاسخی به سؤال مهندس محترم ناظر می باشد
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
سؤال :
مهندس بخارایی با عرض احترام ، ببخشید ، من در یک آزمایشگاه کار می کنم که موقع کار ناگهان کمرم گرفت ، میشه لطف کنید که اینجور مواقع چه می شود
پاسخ :
سؤال کننده محترم ، متوجه سؤال شما نمی شوم که منظور شما از اینکه چه می شود» چیست ، لذا صَرفنظر از منظور شما و نیز درصورتیکه عارضه ایجاد شده ، از مصادیق حوادث کاری در محیط کاری شما تشخیص داده شود ، موارد زیر به اطلاع رسانیده می شود
همانگونه که همواره در نوشتار خود آورده ام
هر حادثه ای ویژگی های خاص خود را دارد ، بنابراین کارشناس در فرایند بررسی هر حادثه ای ، ابتدا باید عللی را که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است را احراز نماید وآنگاه به این مهم بپردازد که علل مذکور ناشی از انجام فعل و یا ترک فعل و به عبارت دیگر بی احتیاطی و یا بی مبالاتی چه اشخاصی بوده است ودر نهایت ،درصورت وم ، میزان درصد تأثیر پذیری بروز حادثه را از علل احراز شده مورد ارزیابی قرار دهد»
بنابراین تا جزئیات حادثه به شرح گفته شده در بالا احراز نشود ، هر گونه اظهارنظر، یک نظر کارشناسی نخواهد بود
در اینجا توجه مطالعه کنندگان این مطلب را به مواد۱۲۶ و ۱۲۸و ۱۳۱از آیین نامه ایمنی آزمایشگاه ها جلب می نمایم
آیین نامه ایمنی آزمایشگاه ها
ماده 126- فضای کار به لحاظ ارگونومی به نحوی طراحی شده باشد که باعث خستگی مفرط افراد در حین کار نگردد.
آیین نامه ایمنی آزمایشگاه ها
ماده 128- برای جلوگیری از عوارض ارگونومیک باید مواد، امکانات، ابزارآلات و تجهیزات به نحو مناسب در دسترس باشند.
آیین نامه ایمنی آزمایشگاه ها
ماده 131- از صندلی هایی که مطابق اصول ارگونومیک طراحی شده استفاده گردد.
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
سوال:
آیادر محیط های صنایع چوب بطور کل مانند محیط های ف کاری چون تراشکاری استفاده از کمپرسور باد جهت جمع آوری ضایعات و تمیز کردن محیط ممنوع است؟
پاسخ:
در پاسخ به سؤال شما مقررات زیر به استحضار می رسد
آیین نامه ایمنی ماشین های افزار
ماده 13- استفاده از هوای فشرده برای نظافت ماشین های افزار، لبا س کار، قطعه کار و سایر قسمت ها ممنوع است.
آیین نامه ایمنی در تعمیرگاه های وسایط نقلیه
ماده 16- استفاده از هوای فشرده برای نظافت قطعات خودرو، ابزار و سطوح کار و لباس کار ممنوع است.
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
همه ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، می دانیم که هیچگونه مستندات قانونی ، که بر مبنای آنها ، میزان تأثیر پذیری بروز حوادث را از علل احراز شده ارزیابی کنیم ، به عبارت ساده تر ، این درصد هائیکه تعیین می کنیم ، وجود ندارد و همه این درصد ها ، استنباط کارشناسی خود ماست ، اما هم ما و هم مراجع ارجاع دهنده قرار های کارشناسی ، باید به این مهم توجه کنیم که عدم وجود قوانین و مقرراتی که ما بتوانیم بر مبنای آنها این درصد هارا بزنیم ، دلیل نمیشود که بدون ارایه نظر کارشناسی موجه ومستند و مستدل و صریح که مبتنی بر هیچگونه معیاری نباشد، نسبت به تعیین این درصد ها اقدام کنیم ، به عبارت دیگر،وقتی مینویسیم که بروز حادثه 75 درصد ناشی از علت منتسب به آقای الف» است و 25 درصد متأثر از علت منتسب به آقای ب» است ، به گونه ای باید بیان و استدلال کنیم که نشانگر تأثیر پذیری ، سه برابری بروز حادثه از علت منتسب به آقای الف » نسبت به تأثیر پذیری بروز حادثه از علت منتسب به آقای ب»باشد ، یعنی اگر از ما پرسیده شود که چرا آقای الف» سه برابر بیشتر از آقای ب»مسئول شناخته شده است و این در حالی می باشد که برای هر کدام از آنها فقط یک علت بیان داشته اید، در اینصورت ، استدلال ما باید آنچنان قوی و دقیق باشد که رساننده سه برابری تأثیر پذیری بروز حادثه از علت منتسب به آقای الف» نسبت به تأثیر پذیری بروزحادثه از علت منتسب به آقای ب» باشد ، نه اینکه در پاسخ فقط بگوئیم این استنباط کارشناسی من است» عبارتی که متأسفانه رایج شده است ، اگر اینطور باشد ، ممکن است خدای ناکرده یک کارشناس کم تجربه ، درصد های تعیین شده توسط خودش را نیز با این عبارت که این استنباط کارشناسی من است » توجیه نماید ، توجه داشته باشیم که ما فقط زمانی می توانیم بگوئیم که این استنباط کارشناسی من است» که این استنباط آنچنان مستدل و موجه و شفاف باشد که شخص آگاه به اینگونه مسایل تأثیر پذیری متقاوت و هم وزن نبودن علل منتسب به اشخاص را از مطالعه نظر کارشناسی ما استنباط نماید
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من : :
gh.bokharaei@gmail.com
بدیهی است که هر شخصی در محیط کاری ، ممکن است مرتکب انجام فعل و یا ترک فعل و به عبارت دیگر بی احتیاطی و یا بی مبالاتی گردد که به موجب این رفتارش ، زمینه بروز حادثه ای فراهم آید ، بنابراین نمی توان گفت که درهیچ شرایطی ، جر کارفرمای آن کارگاه شخص دیگری در قبال حوادث کاری نباید پاسخگو باشد ، پس باید در محیط های کاری ، به همه آموزش کافی داده شود که مرتکب رفتاری نگردند که موجبات بروز حادثه برای شخصی را فراهم آورد و به آنان تذکرلازم داده شود ، مبنی بر اینکه به میزانی که کارشناس ، بروز حادثه را متأثر از بی احتیاطی و بی مبالاتی آنان تشخیص دهد ، مسئول خواهند بود
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
gh.bokharaei@gmail.com
در ماده۹۱قانون کار برای کارگران نیز دو وظیفه مقررگردیده است اول اینکه آنان مم به استفاده ونگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی و فردی میباشند و دوم اینکه مم به اجرای دستورالعملهای مربوطه کارگاه نیز میباشند بنابراین در بررسی حوادث ناشی از کار باید دقت کافی وتوجه دقیقی به عمل آورد تا مشخص گردد که کارفرما به چه میزان از وظایف تعریف شده برای وی در ماده ۹۱ قانون کار را به مرحله اجرا گذاشته و درصورتیکه مشخص گردد به علت ناکافی بودن اجرای وظایفش حادثه رخ داده است آنگاه با دقت نظرو بررسی دقیق اینکه کارگر نیز تا چه اندازه ای نسبت به وظایف تعریف شده برای وی در ماده قانونی بالا در برابر اقداماتی که کارفرما صورت داده متعهدانه عمل نموده است ، میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را از تخلفات هر دو مشخص نموده در این صورت در راستای جلوگیری از تضییع حقوق هر کدام از آنان می توان در تعیین میزان تأثیر پذیری بروزحادثه از خطا های آنان، استنتاج واستنباط کارشناسی نسبتا ً درستی داشت
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
آدرس ایمیل : gh.bokharaei@gmail.com
ارایه هرگونه رهنمودومشاوره ، در زمینه حوادث کاری ومسئولیت اشخاص رایگان است
درماده ۹۱قانون کارِصراحتا ًسه وظیفه برای کارفرما مقررگردیده است وظیفه اول اینکه موظف است بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت و سلامت وبهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و دراختیارآنان قرار دهد و وظیفه دوم آنان این است که چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکررا به آنان بیاموزند ووظیفه سوم اینکه در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند بنابراین به ِصرف تهیه امکانات ووسایل مربوطه، از کارفرما رفع مسئولیت نگردیده بلکه متعاقب تهیه وسایل مربوطه، باید اطمینان حاصل نمایند که وسایل مذکور در اختیار کارگران قرار گرفته وعلاوه براینکه باید به کارگران آموزش چگونگی کاربرد وسایل مذکور رابدهند باید در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی توسط آنان نیزنظارت صحیح و کافی به عمل آورند
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
آدرس ایمیل : gh.bokharaei@gmail.com
ارایه هرگونه رهنمودومشاوره ، در زمینه حوادث کاری ومسئولیت اشخاص رایگان است
علیرغم اینکه بارها در نوشتار خود آورده ام که بروزحادثه برای یک کارگر در یک کارگاه دلیل بر مسئول بودن کارفرما نیست ولی بازهم به کرات این سؤال را با اینجانب مطرح می کنند که من برای فلان کارفرما ، در کارگاه ایشان کار می کردم حادثه دیده ام ، مگر می شود که کارفرمای آن شرکت مسئول نباشد ، مجددا ً تکرار می کنم که بازرس کار و یا هر کارشناس ذیصلاح دیگری که حادثه را بررسی می کند ، در صورتی می تواند کارفرما را مسئول حادثه بداند که خطای کارفرما که مؤثر دربروز حادثه بوده است را درنظرکارشناسی خود اثبات نماید به عبارت دیگر رابطه سببیت ویا رابطه علیت بین حادثه رخ داده و خطای کارفرما را ثابت کند
درتوضیح بیشترو به زبان ساده تراینکه ، بازرس کار ویا هرکارشناس ذیصلاح ، در بررسی حادثه ، دلایل و عللی را پیدا کند که حاکی از این باشد که کارفرمای کارگربا اجرا نکردن قوانین و مقرراتی که مکلف به اجرای آنها بوده است ویا با ایجاد شرایط و یا سببی حادثه زا ، باعث حادثه برای کارگر شده است
کارشناس غلامرضابخارایی
آدرس ایمیل : gh.bokharaei@gmail.com
ارایه هرگونه رهنمودومشاوره ، در زمینه حوادث کاری ومسئولیت اشخاص رایگان است
حوادث بسیاری را در دستگاه های پرس مجهز به سیستم فرمان دوشستی شاهد هستیم که علت آن ، همزمان عمل ننمودن دوشستی می باشد ، پس توجه داشته باشیم که در اینگونه مواقع ، دستگاه پرس باید به سیستم فرمان دوشستی که همزمان عمل نماید مجهز باشد یعنی راه اندازی پرس هنگامی صورت گیرد که هر دو شستی با هم فشرده شود تا به هیچ عنوان هنگام عمل پرس ، دست کارگر در منطقه خطرقرارنگیرد
ماده 15 آیین نامه مقررات حفاظتی پرس ها (پرس کاری سرد) - راه اندازی دودستی Two Hands Tripping Devices
راه اندازی دو دستی به وسیلهای اطلاق می شود که جهت انجام عمل پرس نیاز به فشار همزمان با هر دو دست پرسکار دارد. به طوری که در هنگام پایین آمدن ضربه زن، دستهای اپراتور را از منطقه خطر دستگاه دور نگاهدارد. این وسایل راه اندازی میتوانند به صورت برقی یا هوای فشرده یا مکانیکی عمل نمایند.
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
آدرس ایمیل : gh.bokharaei@gmail.com
ارایه هرگونه رهنمودومشاوره ، در زمینه حوادث کاری ومسئولیت اشخاص رایگان است
توجه داشته باشیم ، زمانی که موضوع صادر نمودن پرمیت برای انجام کاری ، در ارتباط با اینکه آیا مقررات ایمنی مربوط به آن کار در نظر گرفته شده است یا خیر ، مطرح است ، معنی و مفهوم آن این است که اجازه انجام کاری را صادر می نماییم که از نظر مقررات ایمنی ، همه جوانب در نظر گرفته شده است به عبارت دیگر ، یعنی اینکه ، انجام کار مذکور که اجازه انجام آن داده شده است ، هیچ گونه مغایرتی با قوانین و مقررات ایمنی مرتبط با آن کار ، ندارد ، پس یادمان باشد که توجه نمودن همه جانبه به پرمیتی که صادر می شود از اهمیت ویژه ای برخورداراست
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
آدرس ایمیل :
gh.bokharaei@gmail.com
ارایه هرگونه رهنمودومشاوره ، در زمینه حوادث کاری ومسئولیت اشخاص رایگان است
توجه داشته باشیم که اگر سرپرستی و یا مدیری در کارگاه به کارفرمای خود بگوید که فلان کار را میشود انجام داد و اگر حادثه ای رخ داد و کسی صدمه دید ، مسئولیتش با من، این گفته مدیر ویا سرپرست رافع مسئولیت کارفرما در ارتباط با اجرای قوانین و مقررات امری ، که قانونگذاراو را مکلف به اجرای آنها نموده است نخواهد بود ، البته در فرایند بررسی حادثه ، تأثیر پذیری بروز حادثه از خطای دیگر اشخاص ، منظر نظر کارشناس خواهد بود
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
آدرس ایمیل :
gh.bokharaei@gmail.com
شماره تماس :
09127874995
ارایه هرگونه رهنمودومشاوره ، در زمینه حوادث کاری ومسئولیت اشخاص رایگان است
حوادث کاری و مسئولیت اشخاص
توجه داشته باشیم که با استناد به ماده 91 قانون کار ، صِرف تهیه وسایل حفاظت فردی و قراردادن آنها در اختیار کارگران ، رافع تمامی مسئولیت کارفرما در این خصوص نخواهد بود
ماده 91- کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدهای موضوع ماده 85 این قانون مکلفند براساس مصوبات شورایعالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت و سلامت وبهداشت کارگران در محیط کار، وسایل وامکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکر را به آنان بیاموزند و درخصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز مم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی وبهداشتی فردی و اجرای دستورالعمل های مربوطه کارگاه می باشند.
کارشناس غلامرضابخارایی
تماس با من :
آدرس ایمیل :
gh.bokharaei@gmail.com
ارایه هرگونه رهنمودومشاوره ، در زمینه حوادث کاری ومسئولیت اشخاص رایگان است
توجه داشته باشیم که تحویل دادن انبرک به کارگر ، جهت گذاشتن و بر داشتن قطعات در دستگاه های پرس ، رافع مسئولیت کارفرما درمجهز نمودن دستگاه پرس به سیستم های ایمنی مربوطه نیست
بند 1ماده 142آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات) ، مصوب 75/2/8
این ابزارها نبایستی به هیچ وجه جایگزین روش های حفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها شوند»
کارشناس غلامرضا بخارایی
ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری و مراجع ارجاع دهنده قرار های کارشناسی ، باید به این مهم توجه کنیم که عدم وجود قوانین و مقرراتی که ما بتوانیم بر مبنای آنها میزان تأثیر پذیری بروز حوادث از علل احراز شده را تعیین کنیم ، دلیل نمیشود که درصد هایی را در نظرکارشناسی خوداعلام نماییم که مبتنی بر هیچگونه معیاری نباشد، به عبارت دیگر،وقتی مینویسیم که بروز حادثه 75 درصد ناشی از علت منتسب به آقای الف» است و 25 درصد متأثر از علت منتسب به آقای ب» است ، به گونه ای باید بیان و استدلال کنیم که نشانگر تأثیر پذیری ، سه برابری بروز حادثه از علت منتسب به آقای الف » نسبت به تأثیر پذیری بروز حادثه از علت منتسب به آقای ب»باشد
کارشناس غلامرضا بخارایی
پاسخ :
با استناد به ماده 55 آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات) ، مصوب 75/2/8
که مقرر می دارد
از پدال پایی فقط در صورتی استفاده شودکه پرسکار به طور اطمینان بخشی حفاظت شده باشد مانند هنگام استفاده از قالب های محفوظ»
و با توجه به اینکه در اینگونه مواقع پرس باید به سیستم فرمان دوشستی که همزمان عمل نماید مجهز باشد یعنی راه اندازی پرس هنگامی صورت گیرد که هر دو شستی با هم فشرده شود تا به هیج عنوان هنگام عمل پرس دست کارگر در منطقه خطرقرارنگیرد
و مستندا ً به بند2ازماده 143آیین نامه مذکور که مقرر می دارد
این ابزارها (منظور همان انبرکی که سئوال کننده اظهار داشته )نبایستی به هیچ وجه جایگزین روش های حفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها شوند»
بنابراین از نقطه نظر کارشناسی اینجانب، کارفرما به علت عدم رعایت مقررات ذکر شده مسئول می باشد
اما عدم استفاده از انبرک توسط کارگر نیز بی تأثیر در بروز حادثه نبوده است که کارشناس بررسی کننده حادثه بنا به استنباطی که از بررسی ها و بازدید میدانی و استماع اظهارات خود که به عمل آورده حاصل می نماید میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را ازبی مبالاتی کارگر مبنی بر عدم استفاده از انبرکی که تحویل وی شده با لحاظ نمودن وظیفه نظارتی کارفرما با استناد به ماده 91 قانون کارباید مورد ارزیابی قرار دهد
ماده 91
کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدهای موضوع ماده 85 این قانون مکلفند براساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین حفاظت و سلامت وبهداشت کارگراان در محیط کار ، وسایل وامکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکر را به آنان بیاموزند و درخصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز مم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی وبهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهای مربوطه کارگاه می باشند .
********************
کارشناس رسمی دادگستری در رشته حوادث ناشی از کار
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
***********************************************************
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
آدرس کانال تلگرام https://telegram.me/bokharaey
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
*************************************************************
در بسیاری از حوادثی که مورد بررسی قرار می دهم ، زمانی که بیمه گزار متوجه میشود که غرامت به علت اینکه مسئول شناخته نشده است قابل پرداخت نیست ، تعجب می کند و می گوید که من بیمه نامه گرفته ام که در هر صورت اگر کارگری حادثه می بیند، غرامت بگیرد ، برای بیمه گزاران معنی بیمه نامه مسئولیت را بیشتر تبیین کنیم ، البته ممکن است این روشنگری ، بعضی از اشخاص رادر جهت منحرف کردن ذهن کارشناس در ارتباط با تشخیص و ارزیابی مسئولیت اشخاص ، متبحر کند ، ولی این دلیل نمی شود که ما آنان را آشنا به واقعیت ها نکنیم ، اولاً هر شخصی مسئول اعمال خود است وثانیاً کارشناس باید نهایت دقت را در بررسی حادثه به عمل آورد تا به واقعیت ها برسد
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
کارگران عزیز ، توجه داشته باشید که اگر از وسایل حفاظتی و بهداشتی و فردی که کارفرما در اختیار شما قرار می دهد نگهداری واستفاده ننمایید و نیزدستورالعمل های مربوطه کارگاه را اجرا نکنید و حادثه ای رخ دهد ، به میزانی که کارشناس ، بروز حادثه را از خطای شما تشخیص دهد به همان میزان مسئولیت متوجه خود شما خواهد بود
ماده ۹۱قانون کار:
کارفرمایان ومسئولان کلیه واحد های موضوع ماده ۸۵ این قانون مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت وسلامت وبهداشت کارگران در محیط کار ،وسائل وامکانات لازم را تهیه ودراختیار آنان قرار داده وچگونگی کاربرد وسائل فوق الذکر را به آنان بیاموزند ودر خصوص رعایت مقررات حفاظتی وبهداشتی نظارت نمایند ۰ افراد مذکور نیز مم به استفاده ونگهداری از وسائل حفاظتی وبهداشتی وفردی واجرای دستورالعمل های مربوطه کارگاه میباشند »
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
سؤال :
مهندس بخارایی ، کارگران من در غیاب من در محیط کاری ، شوخی میکنند و ممکن است دچار حادثه شوند ، اگر ا تفاقی بیفتد من مقصرم
پاسخ :
هرحادثه ای ویژگی های خود را دارد و بدون بررسی و معاینه محل حادثه و استماع اظهارات اشخاص مرتبط و مطلع از موضوع و در نظر گرفتن شرایط حاکم در قبل و در زمان بروز حادثه ، نمی توان یک نظر کارشناسی داد ، ولی به جِد به شما سفارش و تأکید می کنم که مانع از انجام این کار یعنی شوخی کارگران با یکدیگر گردید که در صورت بروز رخداد ، نمی توانید خود را از تبعات سنگین آن مصون بدارید ، بویژه اینکه اگردر بررسی حادثه ، متأثر بودن بروز حادثه ، تؤامان ازنقض مقررات ایمنی در کارگاه توسط شما و شوخی کارگران با یکدیگر ، قابل استنباط باشد
پس با مدیریت و نظارت صحیحی که در کارگاه اِعمال خواهید فرمود ، مانع ازشوخی کارگران درحضور و غیاب خود گردید
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
در بررسی حادثه ای ، شخصی جهت تعمیر لوستر داخل هال یک منزل ، به علت شکسته شدن نردبانی که صاحبخانه در اختیار او قرار داده بود افتاده و پایش شکسته بود
صاحبخانه می گفت که به من چه ، می خواست دقت کند ، خودش چشم داشت
در بررسی حادثه و معاینه نردبان ، مشخص شد که نردبان از جایی شکسته بود که متعارفا ً قابل مشاهده نبود
نکته مهم این است که وقتی نردبانی را در اختیار شخصی قرار می دهیم ، آن شخص متعارفاً نردبان را قبل از استفاده ، دقیقا ً مورد معاینه قرار نمی دهد ، بنابراین این ما هستیم که باید مواظب باشیم که نردبان معیوب بویژه نردبانی که عیب آن مشهود نیست را در اختیار کسی قرار ندهیم
عزیزان من ، اگر شخصی را برای انجام کاری مثل تعمیرات و امثال آن به خانه می آوردید ، مواظب باشید که ابزار و وسایلی که در اختیار انان قرار می دهید معیوب نباشد
قابل توجه ما کارشناسان
اما ما کارشناسان ، در ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از علل احراز شده در اینگونه حوادث ، باید به این مهم ، دقت داشته باشیم ، به میزانی که ابزار قرار گرفته در اختیار شخص تعمیر کار ، تخصصی می باشد ، بدیهی است که به همان میزان ، مسئولیت تشخیص معیوب بودن این ابزار ، متوجه تعمیر کار متخصص می باشد ، مثلا ً اگر صاحبخانه یک انبر دستی که دسته اش عایق نیست در اختیار یک برقکار قرار می دهد ، پُر واضح است که تشخیص عدم به کارگیری انبردست با دسته بدون عایق با برقکار است ، نه با صاحبخانه
بدیهی است که در فرایند بررسی حوادث ، همه عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است باید مورد توجه و بررسی قرار گیرد ، در اینجا منظور من فقط توجه به سالم بودن ابزار و وسایلی بود که صاحبخانه ها در اختیار اینگونه اشخاص قرار می دهند
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
توجه
جهت مطالعه مطالب کوتاه و بعضا ً بسیار مهم در بررسی حوادث کاری و مسئولیت اشخاص» به همه شما عزیزان مراجعه کننده به این وبلاگ ، اکیدا ً توصیه می کنم که حتما ًبه کانال حوادث ناشی از کار» در تلگرام» ویا کانال حوادث ناشی از کار» در سروش» که در هر دو کانال ، ادمین خود من هستم ، بپیوندید
بر روی لینک های زیر کلیک کنید
حوادث ناشی از کار در تلگرام
https://t.me/bokharaey
حوادث ناشی از کار در سروش
http://sapp.ir/bokharaey
کارشناس غلامرضا بخارایی
حادثه ای را بررسی می کردم که اپراتور دستگاهی برای رفتن به نگهبانی درب کارخانه ، جهت دیدار با شخصی که با او کار داشت ، دستگاهی که با آن کار می کرد را خاموش کرده و میرود ، کارگر دستگاه بغل دستی ، متوجه میشود که دستگاه خودش ، به خوبی ، کار مربوطه را بر روی قطعه کار انجام نمی دهد لذا دستگاه دوستش را روشن کرده و کار مورد نظر ، روی قطعه کار را با دستگاه همکارش انجام می دهد و لی پس از پایان کار فراموش می کند که دستگاه را خاموش کند ، زمانیکه همکارش بر می گردد و بر روی دستگاه می رود ، به گمان اینکه دستگاه خاموش است ، دست خود را به پشت حفاظ قسمت گردنده دستگاه برده تا چیزی را بردارد که با درگیر شدن دستش با قطعه گردنده ، انگشتانش را از دست می دهد
صَرفنظر از اینکه در این حادثه چه اشخاصی و به چه استنادی مسئول هستند
همه شما کارگران عزیز
توجه داشته باشید که بدون کسب اجازه ازمسئولین مربوطه ، از انجام کاربا دستگاهی که مجاز به انجام کار با آن دستگاه نیستید جدا ًپرهیز نمایید
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
حادثه ای را بررسی می کردم که کارگری به علت برخورد تکه میلگردی به سرش ، دچار شکستگی از ناحیه سر شده بود
جویای شرح ماوقع گردیدم ، که درشرح ماوقع اینگونه بیان داشتند که ، مهندس ناظر ، جهت بازدید در محل حضور یافته ، که در راستای بازدید و انجام پرسشی درارتباط با موضوعی ( دراینجاازشرح مبسوط خودداری شده است) به علت نبودن پیمانکار ، از کارگرپیمانکارمی خواهد که همراه او ، به طبقات بالا رفته که در یکی از طبقات ، عملیات ساختمانی صورت می پذیرفته که به موجب همان عملیات ، تکه میلگردی از بالا رها شده و به سر کارگر که کلاه ایمنی نداشته است بر خورد می نماید
از مهندس محترم ناظر سؤال کردم ، شما که به استناد مبحث 12 مقررات ملی ساختمان و نیز ماده 7 آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی ، وظایفی در ارتباط با نظارت بر اجرای مقررات ایمنی دارید ، چرا این کارگر را علیرغم نداشتن کلاه ایمنی ، با خود به داخل طبقات پروژه برده اید؟
پاسخی قانع کننده نشنیدم
مهندسین محترم ناظر
شرح این واقعه ازآن بیان داشتم که مواظب باشید که هنگام نظارت ، نه تنها باید از دادن دستور و انجام کاری که منطبق با موازین ایمنی نیست بپرهیزید ، بلکه درصورت مشاهده هرگونه شرایطی که منطبق با مقررات ایمنی نمی باشد ، وفق وظایف تعریف شده برای شما ، اقدامات مربوطه را به عمل آورید
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
در بررسی حادثه ای ، کارگری به علت انجام کاری نا ایمن ، دچار حادثه شده بود و کارفرمای وی اظهار می داشت که
کارگر، این کار نا ایمن را سرخود انجام داده است و من هرگز ازاو انجام کار را به اینصورت نخواسته ام»
بررسی های به عمل آورده ، حاکی از این امر بود که انجام عمل نا ایمنی که موجبات بروز حادثه را فراهم آورده بود ، قبلا ً نیز صورت می پذیرفته است
لذا شما کارفرمایان محترم عنایت داشته باشید که ، صِرف خواسته شما مبنی بر انجام عملی نا ایمن ، دلیل بر مسئول شناخته شدن شما در حادثه نیست ، علل و عوامل دیگری نیز می تواند مستند استنباط استناد مسئولیت به شما قرار گیرد که از جمله موارد دراین ارتباط ، مسبوق به سابقه بودن انجام عمل نا ایمن ، توسط کارگران است
بدیهی است که درفرایند بررسی حادثه ، دیگر عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است ، باید مورد توجه کارشناس باشد
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
در بررسی بسیاری از حوادث کاری ، پیمانکاراصلی و یا پیمانکار جزء اظهار می دارند که درقرارداد منعقده بین خودشان ، مؤافقت کرده اند که درصورت بروز حادثه ، مسئولیتی متوجه پیمانکار اصلی و یا پیمانکار فرعی نیست و همین امر موجب می گردد که حسب مورد ، هر کدام از آنان از اجرای مقررات ایمنی که قانونگذار برای آنان تعریف و آنان را موظف و مکلف به اجرا نموده است ، غفلت ورزند ، من بارها در بسیاری از نوشتار خود این مهم را متذکر شده ام که :
پیمانکاران اصلی و پیمانکاران جزء
اینکه در قرارداد بین یکدیگر ، درج نمایید که درصورت بروز حادثه ، هیچگونه مسئولیتی متوجه پیمانکار اصلی و یا فرعی نمی باشد ، آگاه باشید ، به میزانی که کارشناس ذیصلاح ، بروز حادثه را متأثر از استنکاف مقررات ایمنی ، که قانونگذار شما رامکلف به اجرای آن نموده است تشخیص دهد ، مسئول خواهید بود و این نوشته از نظر کارشناس ، تأثیری در وظایفی که طبق قانون ، شما مکلف به اجرای آن بوده اید ، ندارد
در اینجا به دونکته مهم اشاره ای داشته باشم
1 - منظور من این نیست که این عبارت را بنویسید یا ننویسید ، هر طور که شما و آنانیکه طرف م شما هستند صلاح و مفید تشخیص می دهید عمل کنید ، در اینجا ، اینجانب فقط نظر کارشناسی خود و آنچه را که همیشه شاهد بوده ام بیان نمودم
2 - توجه داشته باشید که در نهایت تعیین مقصر بامقام محترم قضایی است
در خاتمه لازم می دانم که در تأیید نوشتار خود ، توجه شما را به ماده 4 آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری ، مصوب 89/3/5 جلب نمایم
ماده 4- پیمانکاران اصلی و فرعی مکلفند کلیه قوانین و مقررات، آیین نامه ها و دستورالعمل های حفاظت فنی و بهداشتی کار را در طول عملیات پیمان رعایت نمایند.
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
بیمه گزاران محترم ، یعنی عزیزانی که بیمه نامه می خرید و در بیمه نامه اسم شما به عنوان بیمه گزار» نوشته شده است ، آگاه باشید ، اینکه حادثه دیده کارگر شما باشد و یا پیمانکار شما ، در ارزیابی مسئولیت اشخاص در قبال حادثه دیدگان در محل و موضوع فعالیتی که شما بیمه کرده اید ، در بسیاری از مواقع فرق خواهد کرد
بنابراین از روی دلسوزی و یا به هرعلت دیگر ، اگر مصدوم پیمانکار شما بود ، به کارشناس نگویید که بنده خدا کارگر من بود ، با توجه به و ظایف تعریف شده برای کارفرما ، بعد ها ممکن است برای اینکه پذیرفته ایدکه کارگر شما بوده است ، تاوان سنگینی بپردازید ، به جای این حرف ها ، از ابتدا یک بیمه نامه ای بخرید که اَشکال متفاوت مسئولیت هایی را که درمحل و فعالیت مورد بیمه ، ممکن است ایجاد شود ، پوشش دهد
البته بارها و بارها در نوشتار خود عرض کرده ام که مهمترین و مؤثر ترین راه کار ، در حل این معضل ، این است که نمایندگی های محترم شرکت های بیمه گر ، با اَشکال مختلف مسئولیت ها ، در انواع متفاوت قراردادها و فعالیت ها ، به خوبی آشنا بوده و آنگاه بیمه گزار را از پوشش های مناسب با محل و فعالیت موردبیمه آگاه سازند
همه ما باید ، مرتب و بدون وقفه ، در ارتباط با کاری که انجامش را به عهده گرفته ایم ، از دانایان آن رشته و کار بپرسیم ، بخوانیم ، تحقیق کنیم و هرگز خسته نشویم
کارشناس غلامرضا بخارایی
مسئولین محترم ایمنی ، توجه داشته باشید ، زمانیکه شما در کارگاه ، شاهد انجام عملی نا ایمن باشید و بی توجه از کنار آن گذر نمایید ، این عمل شما مغایر با وظایف تعریف شده برای شما درآیین نامه بکارگیری مسؤل ایمنی در کارگاه ها ، به ویژه بند11از شرح وظایف مذکور است که چنین مقرر میدارد:
شناسایی اعمال ناایمن به جهت ایراد تذکرات و تشویق و ایجاد انگیزه مناسب برای اعمال و رفتار ایمن در کارگران و پیشنهادات لازم در این خصوص به کارفرما»
اما شما کارفرمایان محترم ، مستحضر باشید که ارج نهادن و قدرت بخشیدن به جایگاه مسئولین ایمنی ، مؤثرترین گامی است که شما در راستای صیانت از نیروی انسانی در کارگاه تحت امرتان برمیدارید و آگاه باشید که تبعات صوری بودن مسئولین ایمنی در کارگاه ها ، بروز حوادث کاری ناگواری را در پی خواهد داشت که این حوادث ، آلام و دردها ورنج هایی را به دنبال خواهد داشت که نه تنها گریبانگیر آنانی که دچار حادثه می شوند و نیز خانواده آنان خواهد شد بلکه قطعا ً شما را نیز در بر خواهد گرفت
پس حضورفعال و مؤثر مسئولین ایمنی را در کارگاه ها جدی بگیریم
کارشناس غلامرضا بخارایی
درماده 19قانون کارشناسان رسمی دادگستری چنین می خوانیم
اظهار نظر کارشناسی باید مستدل و صریح باشد وکارشناسان رسمی مکلفند نکات و توضیحاتی که برای تبیین نظریه ضروری است و یا توسط شورای عالی کارشناسان مشخص میگردد به طور کامل در آن منعکس نمایند. کارشناس رسمی موظف است در حدود صلاحیت خود نظر کارشناسی را به طور کتبی و در مهلت مقرر به مراجع ذیربط تسلیم و نسخه‌ای از آن راتا مدت حداقل پنج سال بعد از تاریخ تسلیم نگهداری نماید.»
هماگونه که ملاحظه می فرمایید ماده 19 قانون کارشناسان رسمی دادگستری دو ویژگی مهم برای نظریه کارشناسی تعریف نموده است
1 - مستدل باشد
2 - صریح باشد
در معنی مستدل چنین آورده اند ، دلیل آورده شده ،اثبات کرده با دلیل وبرهان
به جرئت میتوان گفت که هیچ ویژگی وخصیصه ای به اندازه مستدل بودن نظرکارشناس به آن غنا وقوت واقتدار و صلابت نمیبخشد ، شالوده هر نظر کارشناسی که بر مبنای استدلال قوی و برهانی روشن پایه ریزی شده باشد از وجاهت بیشتری بر خوردار بوده ومیدان را برای استدلال دیگران در رد نظریه وی تنگتر میسازد
ماده ۱۹۴ قانون آئین دادرسی مدنی دلیل را اینگونه تعریف مینماید که دلیل عبارت از امری است که اصحاب دعوا برای اثبات یا دفاع از دعوا به آن استناد منمایند» با این تعریف که در قانون آمده قابل استنباط است که در واقع اینکه نظر کارشناس با ید مستدل باشد یا به عبارت دیگر اثبات کرده با دلیل باشد یعنی نظر کارشناسی وی مبتنی براموری باشد که درواقع آن امور دلایلی باشند که هم مثبتّ استنتاج نظر کارشناسی از پردازش آنچه که در راستای اجرای قراربه دست آورده، باشند ونیز محملی دردفاع از نظرکارشناسی وی در صورت وم قرارگیرندو در واقع آنچه که از مجموعه تعاریفی که از دلیل در متون مختلف آمده اینگونه استنباط میگرددکه دلیل در واقع باید کاشف از امری قطعی باشد به همین لحاظ است که با توجه به اهمیتی که نظرات کارشناسی در تصمیم گیری های قضایی دارند لذا این نظرات کارشناسی باید مستدل بوده واین مستدل بودن، برای مقام قضایی کاشف از قطعی بودن آنچه که کارشناس به آن رسیده باشد تا در تصمیم گیری خود اقناع وجدان ونیز به علم لازم که موردنیاز است برسد
کارشناس غلامرضا بخارایی
همه ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، باید به یک نکته مهم توجه داشته باشیم و آن اینکه اگر قانونگذار ، در راستای جلوگیری از بروز حادثه ، در ارتباط با انجام یک کار خاص و یا در ارتباط باکار با یک دستگاه خاص ، مقرراتی را وضع نمود و اتفاقا ً حسب تصادف ، حادثه ای در هنگام انجام کار و یا کار با دستگاه دیگری رخ داد که هیچ سنخیت و تشابه و ارتباطی با آن کار و دستگاهی که قانونگذار برای آنها مقرراتی را وضع نموده است نداشت ، ولی اگر مقررات مربوط به آنها رعایت می گردید اتفاقی هنگام انجام آن کا ر و یاهنگام کار با دستگاه اخیر الذکر رخ نمی داد ، نباید آن مقررات مستند استباط ما در استناد مسئولیت به اشخاص قرار گیرد ،بلکه باید به دنبال مقررات ایمنی مربوط به همان کار و یا دستگاه بوده و درصورت عدم وجو د چنین مقرراتی باید به دنبال مقررات مربوط به کار و دستگاه های مشابه که قابل تعمیم به کار و دستگاه مربوط به حادثه باشد، باشیم ، درغیر اینصورت ، باید با استدلال قوی و صریح و موجه و منجز ، دلایلی را ارایه کنیم که استناد مسئولیت به اشخاص مرتبط با حادثه رخ داده ، عرفا ً و عقلا ً مسموع باشد
مثالی عرض کنم
طبق مقررات ، در مواردی که نوع کار طوری است که خطراتی برای چشم کارگران وجود دارد ، بایدعینک های مخصوص مناسب با کار در دسترس کارگران گذاشته شود حال فرض بفرمایید که کارگری از کنار دستگاهی که اپراتورآن دستگاه باید مجهز به عینک حفاظتی باشد عبور می کند و پلیسه ای به چشم وی اصابت می کند
در اینجا دیگر نباید مقرره مربوط به کار با آن دستگاه مستند استنباط استناد مسئولیت قرار گیرد بلکه باید به دنبال مقرره ای باشیم مبنی بر اینکه اطراف این دستگاهها به گونه ای پوشش داده شود که پلیسه ها به اطراف پرتاب نشود وقس علی هذا
کارشناس غلامرضا بخارایی
حادثه ای را بررسی می کردم که یکی از علل مؤثر در بروز حادثه برای کارگر ، بی احتیاطی همکارش بود
عزیزانی که بیمه نامه مسئولیت مدنی حرفه ای کارفرما در قبال کارکنان صادر میفرمایید ، از کارفرمایان بخواهید که حتماً کلوز اهمال غیر عمدی کارکنان در قبال یکدیگر » را خریداری نمایند ، و شما کارفرمایان محترم ، حتماً خرید کلوز مذکور را فراموش نفرمایید ، غفلت در خرید این کلوز ، بعضاً زندگی یک کارگر زحمتکش را به نا بودی می کشد
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال:
کارگری هنگام تمیز کردن لباس کارش با باد در تعمیر گاه ، توجه نکرده و حواسش نبوده شیلنگ باد به طرف کارگر دیگری گرفته شده و آن کارگر حادثه دیده است ، کارگری که حواسش نبوده است چقدر مقصر است
پاسخ :
تعیین مقصر با مقام محترم قضایی است
اما در رابطه با این حادثه ، با استناد به ماده ۱۶ آیین نامه ایمنی در تعمیرگاه های وسایط نقلیه که چنین مقرر می دارد:
ماده 16- استفاده از هوای فشرده برای نظافت قطعات خودرو، ابزار و سطوح کار و لباس کار ممنوع است.
با توجه به اینکه اجرای این مقرره ، برای همین است که چنین حوادثی رخ ندهد ، چه برای خود کارگری که لباسش را با هوای فشرده تمیز میکند و چه برای دیگر کارگران به علت اشتباه ناخواسته او ، بنابراین علت اصلی این حادثه عدم اجرای مقرره بالا در کارگاه است
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال:
اگربرای گذاشتن وبرداشتن قطعه کار به زیر پرس به کارگران انبرک داده شود و کارگری از آن استفاده ننماید وهنگامی که قطعه کاررا زیر پرس گذاشته پایش روی پدال حفاظ داررفته و پرس عمل کند و دچار حادثه شوداینکه کارگرازانبرک استفاده ننموده است و دقت نکرده و پایش را روی پدال فشرده و حادثه رخ داده است جناب مهندس بخارایی نظر جنابعالی در خصوص مسئولیت کارفرما و کارگردر این حادثه چه می باشد
پاسخ :
با استناد به ماده 55 آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات) مصوب 75/2/8
که چنین مقرر می دارد:
از پدال پایی فقط در صورتی استفاده شودکه پرسکار به طور اطمینان بخشی حفاظت شده باشد مانند هنگام استفاده از قالب های محفوظ»
و با توجه به اینکه در اینگونه مواقع پرس باید به سیستم فرمان دوشستی که همزمان عمل نماید مجهز باشد یعنی راه اندازی پرس هنگامی صورت گیرد که هر دو شستی با هم فشرده شود تا به هیچ عنوان هنگام عمل پرس دست کارگر در منطقه خطرقرارنگیرد
ماده 15 آیین نامه مقررات حفاظتی پرس ها (پرس کاری سرد) - راه اندازی دودستی Two Hands Tripping Devices
راه اندازی دو دستی به وسیلهای اطلاق می شود که جهت انجام عمل پرس نیاز به فشار همزمان با هر دو دست پرسکار دارد. به طوری که در هنگام پایین آمدن ضربه زن، دستهای اپراتور را از منطقه خطر دستگاه دور نگاهدارد. این وسایل راه اندازی میتوانند به صورت برقی یا هوای فشرده یا مکانیکی عمل نمایند.
و نیز مستندا ً به بنداز 2ماده 143آیین نامه مذکور که چنین مقرر می دارد
این ابزارها (منظور همان انبرکی که سئوال کننده اظهار داشته ) نبایستی به هیچ وجه جایگزین روش های حفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها شوند»
بنابراین از نقطه نظر کارشناسی اینجانب، کارفرما به علت عدم رعایت مقررات ذکر شده مسئول میباشد
اما عدم استفاده از انبرک توسط کارگر نیز نیز بی تأثیر در بروز حادثه نبوده است زیرا کارگر نیز با استناد به ماده 91 قانون کار مکلف به اجرای دستورالعمل های کارگاه نیز می باشد که کارشناس بررسی کننده حادثه بنا به استنباطی که از بررسی ها و بازدید میدانی و دیگر تحقیقات کارشناسی خود که به عمل آورده حاصل می نماید باید میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را ازعلل مذکور مورد ارزیابی قرار دهد
نکته مهمی که در ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از عدم استفاده ازانبرک توسط کارگران ، باید مدنظر باشد این است که اساسا ً، نظارت صورت گرفته ازسوی کارفرما در راستای استفاده کارگران از انبرک تحویل داده شده به آنان به چه میزان بوده است
ماده ۹۱قانون کار:
کارفرمایان ومسئولان کلیه واحد های موضوع ماده ۸۵ این قانون مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت وسلامت وبهداشت کارگران در محیط کار ،وسائل وامکانات لازم را تهیه ودراختیار آنان قرار داده وچگونگی کاربرد وسائل فوق الذکر را به آنان بیاموزند ودر خصوص رعایت مقررات حفاظتی وبهداشتی نظارت نمایند ۰ افراد مذکور نیز مم به استفاده ونگهداری از وسائل حفاظتی وبهداشتی وفردی واجرای دستورالعمل های مربوطه کارگاه میباشند »
کارشناس غلامرضا بخارایی
آئین نامه حفاظت در مقابل خطرات وسایل انتقال نیرو
ماده 1: تمام قطعات متحرک خارجی موتورها و وسائلی که برای انتقال نیرو بکار می رود و همچنین کلیه قسمت های خطرناک ماشین ها که در حال کار می باشند باید دارای حفاظ باشند مگر وقتی که ساختمان ماشین طوری باشد که تصادم اشیا و یا اشخاص با قطعات متحرک غیر ممکن باشد.
***************************************
در مقرره مذکور به این نکته مهم باید توجه نمود که عدم وجود حفاظ برروی قسمت های متحرک ماشین ها ، زمانی پذیرفته می شود که ساختمان ماشین ، طوری باشد که تصادم اشیا و یا اشخاص با قطعات متحرک ، غیر ممکن باشد. تکرار می کنم غیر ممکن باشد ، بدیهی است که شکل و فرم و دیگر مشخصات حفاظ ها ، با توجه به محلی که باید نصب گردند ، می تواند متفاوت باشد ، نکته حایز اهمیت ، مناسب بودن نوع حفاظ است که در هر شرایطی مانع از بروز حادثه گردد
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال :
آقای مهندس بخارایی، در کارگاه ، کارگرانی داریم که پرسکار می باشند ، اپراتور دستگاه پرس هستند ، بعضا ً از آنان می خواهیم که با دستگاه تراش کار کنند ، در واقع شغل آنان کار با دستگاه پرس است ، ضرورتا ً کاری پیش می آید ، میخواهیم که با دستگاه تراش کار کنند ، بیمه مسئولیت مدنی هم داریم ، حالا اگر اتفاقی برای آنان هنگام کار با دستگاه تراش بیفتد ، جزو کار غیر مرتبط است ، یعنی باید کلوز کار غیر مرتبط را خریده باشیم
پاسخ
سؤال کننده عزیز ، توجه داشته باشید که استنباطات و برداشت های متفاوتی را در شرکت های بیمه گر شاهد بوده ام ، فلذا ضروری است که جهت رفع این ابهام ، موضوع رابا کارشناسان و مسئولین مرتبط ، درهمان شرکت بیمه گری که بیمه نامه مسئولیت را خریده اید در میان گذاشته و سؤال بفرمایید ، زیرا در صورت بروز حادثه آن شرکت بیمه گر است که باید جبرا ن خسارت و پرداخت غرامت نماید ، نه پاسخ من به سؤال شما
اما از نقطه نظر کارشناسی اینجانب ، به عنوان کارشناس ارزیاب بیمه مرکزی در این رشته ، خیر ، کار غیر مرتبط نیست ، هر کاری که مرتبط و مستتر در فرایند موضوع فعالیت بیمه شده » باشد کار غیر مرتبط تلقی نمی شود و در این جا توجه شما را به بند 6 از ماده 2 آیین‌نامه شماره 80 - شرایط عمومی بیمه مسئولیت مدنی حرفه‌ای کارفرما در قبال کارکنان» جلب می نمایم
6 - کار موضوع بیمه: هر نوع وظیفه شغلی که بر حسب ارجاع کارفرما، کارکنان موظف به انجام آن هستند.
در خاتمه مجددا ً ، به لحاظ تجربه ای که در برداشت های گوناگون از تعاریف کلوز ها توسط شرکت های بیمه گر دارم ، سفارش اکید می نمایم که قبل از بروز حادثه با کارشناسان و مسئولین مرتبط با موضوع ، در شرکت بیمه گری که بیمه نامه ابتیاع فرموده اید م نموده و یقین حاصل نمایید
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال :
مهندس بخارایی ، من کارفرمای کارگاه هستم که در کارگاه یک دستگاه پرس داریم و به اپراتور آن دستگاه ، انبرک داده ام که قطعه کار را با آن به زیر پرس بگذارد و بردارد،حالا اگراین اپراتور از این ابزاراستفاده نکند و حادثه رخ دهد ، تکلیف چیه ؟ کارفرما مسئولیت داردیا خیر؟
پاسخ :
مستندا ً به بنداز 2ماده 143 از آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات) مصوب 75/2/8 که چنین مقرر می دارد
این ابزارها (منظور همان انبرکی که شما در اختیار کارگر گذاشته اید ) نبایستی به هیچ وجه جایگزین روش های حفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها شوند»
بنابراین در صورت بروز حادثه ، آنچکه برای کارشناس ذیصلاح بررسی کننده حادثه ، مورد توجه خواهد بود مقررات ایمنی مرتبط و مناسب با ایمن نمودن دستگاه پرس شما ست و آنگاه به مقوله خطای کارگر مبنی بر عدم استفاده از ابزاری که در اختیار او گذاشته اید خواهد پرداخت
اما در ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از خطای کارگر ، نظر به اینکه ماده 91 قانون کار مصوب 69/8/29، کارگران را نیز مم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی وبهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهای مربوطه کارگاه می نماید ، بنابراین کارشناس بررسی کننده حادثه ، بنا به استنباطی که از بررسی ها و بازدید میدانی و دیگر تحقیقات کارشناسی خود که به عمل آورده است ،حاصل می نماید ، باید میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را ازاین خطای کارگر نیزمورد ارزیابی قرار دهد
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
سؤال :
ما درکارگاه ، چند دستگاه پرس پدالی داریم و پدال همه آنها هم حفاظ دارد ، مشکلی که نداریم
پاسخ :
من نمی دانم منظور شما از اینکه مشکلی که نداریم » یعنی چه ، به هر حال توجه شما را به ماده 55 از آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات) مصوب 75/2/8 جلب می نمایم
ماده 55- از پدال یا کنترل پایی فقط در صورتی استفاده شود که پرسکار بطور اطمینان بخشی حفاظت شده باشد مانند هنگام استفاده از قالب های محفوظ .
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
سؤال :
آقای مهندس بخارایی ، دستگاه های پرس در کارگاه ما ، دوشستی است ، بعضی وقت ها ، کارگران ، علیرغم تذکر داده شده ، یکی از شستی ها را می بندند و با یک شستی کار می کنند ، اگر حادثه بشود آیا کارفرما مسئول است؟
پاسخ :
با استناد به مواد 15و38 آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات) مصوب 75/2/8 که چنین مقرر می دارند
ماده 15 آیین نامه مقررات حفاظتی پرس ها (پرس کاری سرد) - راه اندازی دودستی Two Hands Tripping Devices
راه اندازی دو دستی به وسیلهای اطلاق می شود که جهت انجام عمل پرس نیاز به فشار همزمان با هر دو دست پرسکار دارد. به طوری که در هنگام پایین آمدن ضربه زن، دستهای اپراتور را از منطقه خطر دستگاه دور نگاهدارد. این وسایل راه اندازی میتوانند به صورت برقی یا هوای فشرده یا مکانیکی عمل نمایند.
ماده 38- سازندگان و استفاده کنندگان هر دستگاه پرس قدرتی مشترکاً مکلفند به وسیله طرح و تعبیه وسایل و تجهیزات حفاظتی که در این آئین نامه مقرر داشته امکان وقوع حوادثی نظیر حوادث گفته شده در مواد 34 و 36 را از بین ببرند.
بنابراین به جهت اینکه شستی های فرمان دودستی همزمان عمل نمی نمایند و زمینه برای تخلف کارگر مبنی بر بستن یکی از شستی ها فراهم است ، به استناد مواد 35 و38 آیین نامه مذکور و نیز با توجه به وظایف تعریف شده برای کارفرما ، در ماده 91 قانون کار مصوب 69/8/29 ، مسئولیت کارفرما در بروز حادثه به علت عدم رعایت مقررات ایمنی مربوطه ، قابل استنباط است
لازم به ذکر است ، درصورتیکه برای کارشناس بررسی کننده حادثه ، مسجل گردد که انجام این عمل نا ایمن وخلاف مقررات توسط کارگر، مبنی بر بستن یکی از شستی ها ، به مدتی تداوم داشته است که عدم نظارت کارفرما قابل استنباط باشد و از آنجائیکه این عدم نظارت ، منطبق با وظایف تعریف شده برای کارفرما در ماده 91 قانون کار مصوب 69/8/29،نخواهد بود ، بنابراین این امر نیز ، بر میزان مسئولیت کارفرما خواهد افزود
از سوی دیگر ، درراستای ارزیابی مسئولیت کارفرما در اینگونه حوادث ، ماده 171 آیین نامه فوق الاشاره نیز، باید منظر نظر کارشناس قرار گیرد
ماده 171- بایستی از روش های غیرایمن و شتاب دهنده عملیات اجتناب گردد تا افزایش آهنگ کار به منظور کسب درآمد بیشتر و بالمال خستگی بدنی ، کارگر پرسکار را در معرض خطرات حوادث ناشی از شتاب زدگی قرار ندهد.
اما در ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از خطای کارگر ، نظر به اینکه ماده 91 قانون کار مصوب 69/8/29، کارگران را نیز مم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی وبهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهای مربوطه کارگاه می نماید ، بنابراین کارشناس بررسی کننده حادثه ، بنا به استنباطی که از بررسی ها و بازدید میدانی و دیگر تحقیقات کارشناسی خود که به عمل آورده حاصل می نماید ، بویژه با لحاظ نمودن تذکرات داده شده از سوی کارفرما ، باید میزان تأثیر پذیری بروز حادثه را ازاین خطای کارگر نیزمورد ارزیابی قرار دهد
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
در هنگام بررسی حادثه ، حادثه دیده همراه ما در داخل کارگاه آمده تا توضیحات لازم مربوطه را بدهد ، بارها شاهد بودیم که از ما جدا شده و به طرف همکارانش رفته ، حال و احوال و دیده بوسی می کند یا اینکه یکهویی دستش را به طرف قسمتی از دستگاه دراز می کند و می گوید که من ابتدا این شستی را زدم و یا اینکه دستم را اینجا گذاشته بودم و امثال اینها
خدا نکند که در اینگونه مواقع حادثه ای رخ دهد ، البته خدا کند که در هیچ زمانی هیچ حادثه ای برای شخصی رخ ندهد ، بحث من در ارتباط با زمان کارشناسی خودمان می باشد
عزیزان همکار ، حتما ً یادمان باشد که ما ، حادثه دیده را بویژه حادثه دیده ای که اخراج هم شده باشد ، هرگز همراه خود و تحت اختیار خودمان به داخل کارگاه نبریم ، بلکه از همان ابتدا بخواهیم که حادثه دیده از بدو ورود به کارگاه ، همرا ه با یک نماینده تام الاختیار از سوی کارفرما همراه ما باشد و ما را به قصد دیدار دوستانش ترک نکند ، و زمانیکه در ارتباط با حادثه توضیح می دهد ، هیچ کاری نکند و به هیچ چیزی دست نزند و اگر لازم شد که در باز سازی صحنه عملی صورت گیرد ، از نماینده تمام الاختیار کارفرما که همراه ما هست بخواهیم که عمل مربوطه ، با حفظ همه مقررات ایمنی مرتبط با آن کار ، توسط شخصی شاغل و آگاه و ماهر و مسلط به آن کار صورت پذیرد و خود ما نیز مواظب باشیم که انجام آن کار موجبات بروز حادثه ای را فراهم نیاورده و همه جوانب ایمنی مربوطه ، در حین بازسازی صحنه حادثه ، در نظر گرفته شده است
پس از اتمام کار شناسی، حادثه دیده توسط نماینده کارفرما به طرف درب خروجی کارگاه هدایت گردد
کارشناس غلامرضا بخارایی
وسیله حفاظت فردی: وسیله ای است که برای حذف تماس مستقیم با عوامل زیان آور محیط کار و تقلیل اثرات مخاطره آمیز در محل کار توسط فرد استفاده می شود.
نکته مهمی که در تعریف بالا باید به آن توجه شود این است که در تعریف وسیله حفاظت فردی ، استفاده از آنها برای حذف تماس مستقیم با عوامل زیان آور محیط کار و تقلیل اثرات مخاطره آمیز در محل کار » می باشد ، به واژه تقلیل» توجه فرمایید ، لذا نتیجه گرفته می شود که در راستای ایجاد شرایط کاملا ً ایمن در محیط کار ، علاوه بر تحویل وسایل حفاظت فردی مناسب با نوع کار به کارگران ، بایدنسبت به رعایت واجرای مقررات ایمنی در ارتباط با حفاظ دستگاهها و اقدام لازم به عمل آید
کارشناس غلامرضا بخارایی
اگر در فرایند بررسی یک حادثه ، با مسایل و موارد تخصصی برخورد کرده که مستم اشراف وتسلط به یک یا چند تخصص خاص بوده که خود را فاقد آنهایافتیم و تداوم بررسی حادثه را مستم حضور دیگر متخصصین در امور مربوطه ، همراه خودمان دانستیم ، حتماً مرجع ارجاع دهنده کارشناسی را مطلع و تقاضای حضور دیگر کارشناسان متخصص در امور مربوطه را ، در کنار خودمان در فرایند بررسی حادثه ، داشته باشیم
به طور مثال ، اگر سقفی فرو می ریزد ، ممکن است ، عللی فنی و تخصصی زیادی ، مؤثر در این فرو ریختن سقف بوده که متأثر از بی احتیاطی و بی مبالاتی اشخاصی باشد که احراز آنها در تخصص کارشناسان عمران باشد و من غلامرضا بخارایی که تخصص این امور را ندارم و فقط اکتفا به این عبارت کنم که عدم مقاومت کافی سقف ، علت این حادثه اعلام می گردد» قطعا ً خطای بسیاری از اشخاص مغفول خواهد ماند و در نتیجه بار مسئولیت دیگرانی که بروز حادثه متأ ثر از خطای آنان نیز بوده است را از دوششان برداشته و بر دوش دیگر اشخاص می گذاریم
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
اینکه ، در بررسی حوادث ، بدون استماع اظهارات اشخاص ،هرگز مسئولیتی را متوجه آنان ننماییم از اهمیت ویژه ای برخوردارمی باشد ، چه بسا با شنیدن اظهارات آن شخص ، تصمیماتی را در ارایه نظر کارشناسی خود ، اتخاذ نماییم که کاملا ً مغایر با آنچکه در غیاب او و براساس اظهارات دیگران به نتیجه رسیده ایم ، باشد
نکته مهم دیگر اینکه ممکن است از سوی مرجع ارجاع دهنده قرارکارشناسی ، تحت فشار باشیم که هر چه سریعتر نظر کارشناسی خود را ارایه نماییم و این امر ، فرصت را برای دسترسی و استماع اظهارات شخصی که از نظر ما ، مسئول و یا یکی از مسئولین حادثه شناخته شده است را از ما بگیرد، در اینگونه مواقع ، ضروری است که با ارایه دلایل منطقی و مستدل ، در خواست استمهال خود را به مراجع ذیربط ارایه داده و با تعجیل در ارایه نظر کارشناسی خود ، موجبات به زحمت افتادن اشخاص را فراهم نیاوریم که ناگزیر خواهند شد ، مدتهای مدید عمر خود را در حل مشکل پیش آمده و نیز مال خود را از بابت اعتراض به نظر کارشناسی ها ، صَرف کنند ، در حالیکه اگر ما ، با تأمل و فرصت بیشتر ، نظر کارشناسی خود را ارایه داده بودیم ، شاید اینهمه مشکلات متوجه آن شخص نمی گردید
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
کارشناسانی که در بررسی حوادث کاری در پروژه های ساختمانی ، از جمله عللی که مؤثر در بروز حادثه تشخیص داده اند ، عدم نظارت مهندس ناظر نیز می باشد ، به این مهم توجه داشته باشیم که اگر در بررسی حوادث کاری در پروژه های ساختمانی ، رابطه سببیت بین عدم نظارت مهندس ناظر و حادثه به وقوع پیوسته را استنباط نمودیم ، به لحاظ اهمیت موضوع ، دوباره تکرار می کنم که اگر به واقع رابطه سببیت بین حادثه رخ داده و عدم نظارت مهندس ناظر را احراز نمودیم ولی با تغییرو تحولاتی ، از قبیل عوض شدن مهندس ناظر و تمام شدن زمان نظارت مهندس ناظر و یا اینکه مدتی پروژه تعطیل بوده و دو باره راه اندازی شده است و امثال آن مواجه شدیم، با توجه به اینکه در اینگونه مواقع قوانین ومقررات مربوطه حاکم است ، اگر اطلاعی دقیق از قوانین و مقررات مربوطه نداشتیم ، حتما ً در ارتباط با اینکه دراین شرایط ، قوانین و مقررات مربوطه چه حکمی دارد را از ارگان های ذیربط استعلام نموده و مطلع گردیده وآنگاه اتخاذ تصمیم نماییم ، مضافا ً اینکه تا قبل از اتخاذ تصمیم در خصوص اعلام تأثیر پذیری بروز حادثه از عدم نظارت مهندس ناظر ، شخص مهندس ناظر را دیده و اظهاراتش را بشنویم و درصورت عدم دسترسی به وی ، جهت تعیین تکلیف ، مرجع ارجاع دهنده کارشناسی را مطلع نماییم، و اگرازسوی مرجع ارجاع دهنده کارشناسی ، خواسته شد که در این شرایط نظر کارشناسی خود را اعلام نماییم ، حتماً و حتما ًدر گزارش و نظر کارشناسی خود ، کتبا ً مرجع ارجاع دهنده کارشناسی را از این مهم مطلع نماییم که مسئولیت منتسب به این شخص ، (بنا به دلایلی که ذکر می کنیم) ، بدون استماع اظهارات وی بوده است و آمادگی خود را در خصوص ارایه نظر کارشناسی تکمیلی ، درصورت حضور نامبرده و اظهار مطالبی که از نظر ما مغفول مانده و تأثیر گزار در آنچکه ما استنباط نمود ایم باشد، اعلام داریم
کارشناس غلامرضا بخارایی
___________________________
آدرس وب سایت
http://masouliat.ir/
آدرس وبلاگ
http://bokharaei.blog.ir/
___________________________
آدرس کانال تلگرام :
https://telegram.me/bokharaey
__________________________
انتشار مطالب با ذکر منبع بلامانع است
سؤال:جناب مهندس بخارایی بنده مالک و کارفرمای یک پروژه ساختمانی در حال ساخت هستم که اجرای عملیات ساختمانی خود را به چند پیمانکار به پیمان داده ام که به علت بی احتیاطی پیمانکاری که اجرای عملیات جوشکاری را به عهده گرفته بود ، از بالا تیر آهن سقوط نموده و بر روی کارگرپیمانکاری که حفر یک حلقه چاه را به پیمان گرفته بود برخورد نموده است و کارشناسان مراهم چند درصد مسئول دانسته اند و در نظریه کارشناسی خود اظهار داشته اند که من نظارت نکرده ام سؤال من از جنابعالی این است ، وقتی که من کارها را به پیمانکاران داده ام دیگر چه نظارتی کنم من که از آنها کار بلدتر نیستم که در کار آنها نظارت کنم آیا این کاریعنی مقصر کردن من به علت عدم نظارت با توجه به اینکه کار را به پیمانکاران کاربلد سپرده ام و به هیچ عنوان اطلاعات و تخصص آنها را ندارم منطقی و قانونی می باشد
پاسخ :
البته شما در سؤال خود مشخص ننموده اید که کارشناسان محترم شما را به چه استناد قانونی مسئول شناخته اند ولی به طور کلی جهت اطلاع شما و دیگر عزیزانی که تحت عنوان صاحب کارویا کارفرما (به معنای صاحب کار) دراجرای پروژه های ساختمانی فعالیت دارند موارد زیر را به اطلاع می رسانم
طبق ماده 9 آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب 89/3/5 که چنین مقرر میدارد
کارفرما مکلف است با توجه به قوانین و آیین نامه های موجود و مفاد فی مابین بر عملکرد ایمنی پیمانکاران خود نظارت نماید »
لذا مقرره مذکوربعضا ً مستند استنباط تعدادی از کارشناسان ، تکرار می کنم تعدادی از کارشناسان ، برای مسئول دانستن صاحب کارقرار میگیرد ، همانگونه که عرض کردم ، هستند کارشناسانی که این مقرره را در ارتباط با کارگاه های ساختمانی معمولی ، که صاحب کار ، منزل مسی خود را برای ساخت به پیمانکار و پیمانکاران می دهد اِعمال نمی کنند و زمانی این مقرره را لحاظ می نمایند که صاحب کاردر پروژه ساختمانی با امکانات و اشخاص ذیصلاح نظارتی ، بوده و کار را به پیمان داده است
ولی درارتباط با حادثه مطرح شده توسط شما ، نظر شما و دیگر اشخاصی که این مطلب را مطالعه مینمایند به چند نکته قانونی که حایز اهمیت است جلب می نمایم
طبق ماده 5 آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی که مقرر می دارد:
هر گاه صاحب کار اجرای قسمت های مختلف عملیات ساختمانی خود را به پیمانکاران مختلف محول نماید هر پیمانکار در محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات این آیین نامه خواهد بود و پیمانکارانی که به طور همزمان در یک کارگاه ساختمانی مشغول فعالیت هستند با ید در اجرای مقررات مذکور همکاری نمایند و صاحب کار مسئول ایجاد هماهنگی بین آنها خواهد بود»
لذا مشاهده میفرمایید که در ماده5 آیین نامه مذکورشما مکلف به نظارت نشده اید ولی مکلف به هماهنگی هستید یعنی اینکه وقتی شما کارها را همزما ن به چند پیمانکار می دهید مسئول هماهنگی بین آنها بوده تا با بی برنامگی آنها موجبات بروز حادثه برای کارگران یک دیگر را فراهم نیا ورند
سئوال اینجاست که چرا آیین نامه مذکور ، شما را که صاحب کار هستید مسئول هماهنگی کرده است
ماده6همین آیین نامه چنین مقرر می دارد :
هر گاه پیمانکار اصلی اجرای قسمت های مختلف عملیات ساختمانی را به پیمانکار یا پیمانکاران دیگر محول نماید هر پیمانکار جزءدر محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات این آیین نامه بوده و پیمانکار اصلی مسئول نظارت و ایجاد هماهنگی بین آنها خواهد بود »
بنابراین مشاهده میفرمایید که اگر شما به جای اینکه اجرای کار را کُلا ً خود به عهده بگیرید به یک پیمانکار می دادید و آن پیمانکار اصلی ، کارها را به دیگر پیمانکاران جزء می داد، خود ایشان مسئول نظارت و هماهنگی بود و به همین علت است که در ماده4همین آیین نامه چنین می خوانیم
هر گاه صاحب کار اجرای کلیه عملیات ساختمانی را از ابتدا تا پایان کار را کلا ً به یک پیمانکار محول نماید ، پیمانکار مسئول اجرای مقررات این آیین نامه در کارگاه خواهد بود»
بنابراین وقتی شما بدون واسطه پیمانکار اصلی ، که قطعا ً از تخصص کاری برخوردار است ، انجام این گونه عملیات را به عهده می گیرید باید پاسخگوی خلا ء وجودی یک کار بلد هم باشید که فقدان وی بستر شرایط نا ایمن را تشدید خواهد نمود
لذا با توجه به جمیع مطالب عنوان شده و حسب مستفاد از مقررات مذکورمتأثر بودن بروزحادثه از آنچکه شما به آن دست یازیده اید می تواند برای تعدادی از کارشناسان قابل استنباط باشد
در خاتمه توجه داشته باشید که موارد ذکر شده در ارتباط با پاسخ به سؤال شما می باشد و بدیهی است که تأثیرپذیری بروز حادثه از بی احتیاطی و بی مبالاتی دیگر اشخاص مرتبط با حادثه ، منظر نظر بوده و مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت و تصمیم نهایی در ارتباط با تعیین مقصر و یا مقصرین حادثه با مقام محترم قضایی است
کارشناس غلامرضا بخارایی
حوادث کاری زیادی را بررسی نموده ام که حادثه در هنگام تعمیرو یا نظافت دستگاهها رخ داده است ، ودر پاسخ به این سؤال ، که چرا حسب مقررات مربوطه ، دستگا ه را به طور اطمینان بخش خاموش ننموده اید ، گفته میشود که ماهیت کار به گونه ای است که نمی شود دستگاه را خاموش نمود
به اطلاع شما برسانم ، که اولا ً طبق ماده 26 آیین نامه حفاظت بهداشت عمومی در کارگاه ها که چنین مقرر میدارد:
ماده 26: قبل از شروع به تعمیر و نظافت و روغنکاری ماشین ها باید بطور اطمینان بخشی آنها را متوقف ساخت .
لذا همانگونه که ملاحظه می نمایید از جمله مواردی که باید دستگاه را به طور اطمینان بخش خاموش نمود ، هنگام تعمیر و نظافت آنها می باشد
اما اینکه اظهار می گردد که ماهیت کار به گونه ای است که نمی توان ماشین را خاموش کرد ، استحضار داشته باشید که در اینگونه مواقع باید تدابیر ایمنی لازم و مناسب ، به گونه ای اتخاذ گردد که احتمال بروز حادثه به هیچ وجه وجود نداشته باشد ، کما اینکه ماده 32 آیین نامه ایمنی در صنایع شیشه چنین مقرر می دارد:
ماده 32- در صورت عدم امکان توقف ماشین به لحاظ فنی در هنگام روغن کاری، تعمیر و نظافت قسمت های خطرناک لازم است از ابزار و روش های مناسب به گونه ای استفاده شود که کارگر از منطقه خطر دور نگهداشته شود.
همانگونه که ملاحظه می فرمایید ، دراینگونه مواقع ، در صورت عدم امکان توقف ماشین به لحاظ فنی ، مقرره مذکور ، کارفرما را مکلف به اتخاذ تدابیر ایمنی ، مبنی براینکه از ابزار و روش های مناسب به گونه ای استفاده شود که کارگر از منطقه خطر دور نگهداشته شود، می نماید
نتیجه اینکه ، در هر صورت ، تدابیر ایمنی باید به گونه ای اتخاذ گردد که کارگر در معرض خطر نباشد ، اینکه هنگام تعمیر و نظافت دستگاهها ، امکان خاموش کردن آنها نبوده است ، رافع مسئولیت کارفرمایان ، در راستای اتخاذ تدابیر ایمنی مناسب با شرایط نیست
کارشناس غلامرضا بخارایی
در بررسی اینگونه حوادث ، در صورت عدم تحویل کفش ایمنی به کارگران ، مستند استنباط ما کارشناسان درخصوص مسئولیت کارفرما در ارتباط با تحویل کفش مناسب با نوع کار به کارگران دو مقرره ذیل می باشد :
ماده66 آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها مصوب 1338/6/14 : برای کارگرانی که موقع کار در معرض سقوط اجسام قرار دارند باید کفش حفاظتی و کلاه مخصوص حفاظتی از ف و یا ماده سخت دیگری که قابل اطمینان باشد تهیه شود.
ماده48 آئین نامه وسایل حفاظت فردی مصوب 90/3/21 :کارگرانی که احتمال سقوط اجسام سنگین روی انگشتان پای آن ها وجود دارد، باید از کفش یا چکمه با سرپنجه ایمنی استفاده نمایند.
درارتباط با دو مقرره بالا باید به یک نکته توجه شود و آن این است که در بررسی حادثه ای که مصدومیت صِرفا ً از ناحیه انگشتان پا مطرح است ، اشاره به ماده48 آئین نامه وسایل حفاظت فردی کفایت می کند و مستند استنباط قرار دادن ماده66آ ئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه ها موضوعیتی ندارد ، اما اگر حادثه به گونه ای بود که علاوه بر مصدومیت از ناحیه انگشتان پا ، احتمال صدمه دیدن سر حادثه دیده هم می رفت ، ماده66آ ئین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه ها باید مستند استنباط مسئولیت کارفرما قرارگیرد
در خاتمه
معروض می دارد که بدیهی است دو مقرره بالا در ارتباط با تحویل کفش ایمنی به کارگر میباشد و در فرایند بررسی حادثه ، تأثیر پذیری بروز حادثه از تمامی علل و خطاهای احتمالی اشخاص، منظر نظر کارشناس خواهد بود
پرونده ایی را مطالعه می کردم که اجرای کاری به یک پیمانکار واگذار شده بود ، در مرحله ای از اجرای همان کاری که پیمانکار، متخصص اجرای آن بوده است ، به صاحب کار گفته بود که کار برای من متری نمی صَرفَد و باید به صورت روزمزدی باشد ، صاحب کار هم قبول کرده بود و اتفاقا ً در این مرحله که پیمانکار به صورت روز مزدی برای صاحب کار، کار می کرده ، حادثه ای رخ داده است که منجر به مصدومیت پیمانکار می گردد و کارشناس محترم ، مصدوم را کارگرِ صاحب کار تشخیص داده و در تخصیص مسؤلیت مبتنی بر عدم رعایت مقررات ایمنی از سوی صاحب کار و بی احتیاطی حادثه دیده ، مراتب را از منظر بررسی حادثه کارگری و کارفرمایی که برای یک کارگر معمولی رخ داده است مورد ارزیابی قرارداده بود
ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، در بررسی اینگونه حوادث ، باید توجه داشته باشیم که ، درست است که در زمان بروز حادثه ، مصدوم کارگر روز مرد صاحب کار بوده است و نه پیمانکار، ولی فراموش نکنیم که این ما هستیم که در ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حوادث از علل احراز شده ، باید تمام جوانب فنی و تخصصی امر را لحاظ کنیم ، و به این مهم توجه داشته باشیم که حادثه دیده تا دیروز پیمانکاری مجرب و مسلط و متخصص امر بوده است ولی حالا فقط به جهت اینکه کاربه صورت پیمانکاری برای او صَرف نمی کرده است لذا کار مورد نظر، یعنی همان کاری که اجرا کننده ، متخصص انجام آن بوده است ، از پیمانکاری به صورت روز مزد در آمده است ، بنابراین ارزیابی و تجزیه و تحلیل تأ ثیر پذیری بروز حادثه از بی احتیاطی وی ، در کاری که متخصص آن کار بوده است نباید با همان مختصات و مشخصه هایی مورد سنجش قرار گیرد که ارزیابی بی احتیاطی یک کارگر معمولی مورد سنجش قرار می گیرد ، صِرف اینکه در زمان بروز حادثه ، کارگر بوده است و نه پیمانکار ، نافی مسئولیت او در رعایت احتیاط ، در حد یک متخصص ، در انجام آن کار، نیست ، بدیهی است که درارتباط با دیگر علل مؤثر دربروز حادثه که قانونگذار مسئولیت اجرای آنهارا ، متوجه دیگر اشخاص حقیقی و حقوقی نموده است در جای خود محفوظ است
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال:
جناب بخارایی ، من کارفرمای یک شرکت هستم و بارها به کارگران گفته بودم که هنگام کار با مته از دستکش استفاده نکنید ، یکی از کارگران هنگام کار با دستگاه مته ، دستکش داشته و حادثه دیده و کارشناس مرا به علت عدم نظارت مقصر اعلام کرده است ، من باید چه کار می کردم
پاسخ:
اینکه کارشناس محترم ، به چه استنادی شما را مسئول دانسته است نمی دانم ، اما شما و همکاران شما ، در این ارتباط ، به نکاتی که در زیر آورده می شود توجه بفرمایید
با توصیفی که شما به عمل آورده اید ، با استناد به ماده 61 آئین نامه وسایل حفاظت فردی مصوب 90/3/21 که چنین مقرر می دارد :
ماده61 ـ استفاده از دستکش حفاظتی برای کارهایی که احتمال درگیری آن با قطعات متحرک ماشین آلات وجود دارد، ممنوع است.
و با استناد به مواد 3و6 آیین نامه فوق الاشاره که چنین مقرر می دارد :
ماده3ـ کارفرما مکلف است کاربرد صحیح و مراقبت از وسایل حفاظت فردی را به کارگران آموزش دهد.
ماده6 ـ کارفرما باید بر استفاده صحیح کارگران از وسایل حفاظت فردی نظارت کامل داشته باشد.
بنابراین ، اینکه شما به کارگران بگویید که هنگام کار با مته از دستکش استفاده نکنید ولی آنان را به حال خودشان رها کنید ، این عمل شما منطبق با آنچکه از مواد 3و6 آیین نامه مذکور مستفاد می شود نیست فلذا مسئولیت شما ، مبنی بر عدم نظارت براجرای آنچکه ماده 61 آیین نامه وسایل حفاظت فردی مقرر کرده است از سوی کارگران ، قابل استنباط است
در خاتمه معروض می دارد که در صورت احراز تأثیر پذیری بروز حادثه از عدم رعایت مقررات کارگاه از سوی کارگرونیزعدم توجه ایشان به تذکر شما ، بدیهی است که ارزیابی میزان این تأثیر پذیری بروز حادثه از این خطای کارگر نیز ، مورد توجه کارشناس خواهد بود
کارشناس غلامرضا بخارایی
از جمله مواردی که در انتساب تقصیر به کارفرما که همیشه زمینه ساز اعتراضات شدیدی از سوی کارفرمایان بوده است مسئله مقصر نمودن آنان به علت عدم نظارت میباشد و همانگونه که ملاحظه می گردد در ماده 91 قانون کار مرزی برای این نظارت تعریف نشده است بنابراین بستر ارایه نظرات کارشناسی و استنباطات گوناگون کارشناسی را برای کارشناسان فراهم می آورد که در اینجا لازم است که بسیار مختصر جهت تبیین موضوع به آن پرداخته شود
با عنایت به تعریف نظارت که در واقع قانون گذار مراقبت کارفرما را در اجرای امور در کارگاه خواستار شده است بنابراین باید توجه داشت که در صورتی عدم نظارت کارفرما قابل استنباط است که عدم رعایت نظامات دولتی مربوطه ویا انجام کارهای ناایمن در کارگاه به صورت روال در آمده که مدت زمان آن نیز به میزانی است که بتوان عدم نظارت کارفرما را استنباط نمودونیزدر صورت کوتاه بودن مدت زمان آن ، باز قابل استناد به عدم نظارت کارفرماباشد که مورد اخیرالذکرباید با استدلال قوی در نظرارایه شده توسظ کارشناس اثبات گردد و درصورتیکه کارفرما مدعی این امر گردد که نظارت کافی را به عمل آورده و این حادثه دیده بوده است که در غیاب وی رعایت مقررات لازم را ننموده است با توجه به اینکه ِاعمال نظارت از سوی وی امری وجودی است لهذا باید با ارایه مدارک لازم آن رااثبات نماید اما نباید از نظر دورداشت که بعضا ً ممکن است کاری صورت گرفته ولی مدرکی وجود ندارد اینجاست که باید شگردهای خاص کارشناسی که ثمره مطالعه و تجربه ودانش و پژوهش و کنکاش های ما میباشد را در راستای احراز حقایق به کار گرفته تا حقی از کسی تضییع نگردد
بنابراین با توجه به موارد مذکور اگر کارفرما بتوانید ثابت نماید که نظارت کافی را اِعمال نموده و این کارگر بوده که در غیاب وی و نمایندگان وی سوء استفاده کرده و نظامات کارگاه را رعایت نکرده لذا این امر می تواند مانع از استنباط متأثر بودن بروز حادثه از عدم نظارت کارفرما باشد
اما اگرکارفرما ، فقط به گفتن اینکه مثلا ً هنگام کار با دستگاه دریل یا مته از دستکش استفاده نشود اکتفا کرده باشد و استفاده از دستکش هنگام کار با وسایل مذکور علیرغم دستور وی در کارگاه تداوم داشته باشد نظارتی را که قانونگذار مد نظر داشته به عمل نیاورده است و یکی از علل حادثه می تواند متأثر از این عدم نظارت بوده باشد که بایدمیزان تأثیر پذیری (درصد) بروزحادثه به علت عدم توجه کارگر به دستورکارفرما و عدم اجرای دستورالعمل های کارگاه ، توسط کارشناس مورد ارزیابی قرار گیرد زیرا کارگر نیزبا استناد به ماده 91 قانون کار مکلف به اجرای دستورالعمل های کارگاه می باشد
در خاتمه توجه شما را به مواد 91 و 95 و تبصره 2 ماده 95 قانون کار جلب می نمایم
ماده ۹۱قانون کار:
کارفرمایان ومسئولان کلیه واحد های موضوع ماده ۸۵ این قانون مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تأمین حفاظت وسلامت وبهداشت کارگران در محیط کار ،وسائل وامکانات لازم را تهیه ودراختیار آنان قرار داده وچگونگی کاربرد وسائل فوق الذکر را به آنان بیاموزند ودر خصوص رعایت مقررات حفاظتی وبهداشتی نظارت نمایند ۰ افراد مذکور نیز مم به استفاده ونگهداری از وسائل حفاظتی وبهداشتی وفردی واجرای دستورالعمل های مربوطه کارگاه میباشند »
ماده۹۵ قانون کار
: مسئولیت اجرای مقررات وضوابط فنی وبهداشت کار برعهده کارفرما یا مسئولین واحد های موضوع ذکر شده در ماده ۸۵ این قانون خواهد بود۰ هر گاه براثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسئولین واحد ،حادثه ای رخ دهد ، شخص کارفرما یا مسئول مذکور از نظر کیفری و حقوقی ونیز مجازاتهای مندرج در این قانون مسئول است»
تبصره 2ماده 95قانون کار
چنانچه کارفرما یا مدیران واحدهای موضوع ماده ٨٥ این قانون برای حفاظت فنی وبهداشت کاروسایل و امکانات لازم را در اختیار کارگر قرار داده باشند و کارگر با وجود آموزشهای لازم وتذکرات قبلی بدون توجه به دستورالعمل و مقررات موجود از آنها استفاده ننماید کارفرما مسئولیتی نخواهد داشت. درصورت بروز اختلاف، رای هیات حل اختلاف نافذ خواهد بود.»
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال:
من کارگر یک کارخانه بوده ام که هنگام کار در کارخانه دچار حادثه شده ام و بازرس کار اداره کار مرا مقصر اعلام کرده است ، من برای کارفرما کار می کرده ام ، عمدا ً که دچار حادثه نشده ام ، هنگام کار حادثه دیده ام ،آنوقت مقصر هم هستم؟
پاسخ:
در پاسخ به سؤال شما ، به اطلاع شما می رسانم که صِرف کار کردن برای کارفرما در یک کارخانه ، کارگاه ساختمانی و.و دچار حادثه شدن دلیل بر مقصر بودن کارفرما نیست
بازرس کار و یا هر کارشناس ذیصلاح دیگری که حادثه را بررسی می کند ، در صورتی می تواند کارفرما را مسئول حادثه بداند که خطای کارفرما را به علت استنکاف از اجرای قوانین و مقررات مربوطه که مؤثر دربروز حادثه بوده است را در نظر کارشناسی خود اثبات نماید به عبارت دیگر رابطه سببیت ویا رابطه علیت بین حادثه رخ داده و خطای کارفرما را ثابت کند
درتوضیح بیشترو به زبان ساده تراینکه ، اگر چه شما در کارگاهی که برای کارفرمای خودتان کارمیکردید دچارحادثه شده ایداما این دلیل نمی شود که کارفرما در بروز حادثه برای شما مقصر است مگر اینکه بازرس کار ویا هرکارشناس ذیصلاح ، در بررسی حادثه دلایلی و عللی پیدا کند که حاکی از این باشد که کارفرمای شما مقرراتی را که قانونگذاراجرای آنها را برای او مقرر کرده به مورد اجرا نگذاشته ، همین باعث شده که شما دچار حادثه شوید و به عبارت دیگر، اگر کارفرمای شما به وظایف قانونی خود عمل می کرد شما دچار حادثه نمی شدید ویا بنا به دلایلی متقن و مستدل بتوان رابطه ای قابل قبولی (رابطه سببیت - رابطه علیت) بین حادثه رخ داده برای شما و خطای کارفرما پیدا نمود ، البته در اینصورت هم کارشناس باید با بررسی و معاینه دقیق محل حادثه و یا دستگاه مورد نظر و نیز استماع اظهارات مطلعین و شهود و طرفین و انجام دیگر تحقیقات کارشناسی لازم ، متأثر بودن بروز حادثه را از عللی که مربوط به خطای کارفرما و نیز خطای احتمالی شما و یا دیگر اشخاص بوده است ، مورد ارزیابی قرار دهد
البته توجه داشته باشید که کارشناس صِرفا ً علل مؤثردر بروز حادثه و اینکه این علل ناشی از بی احتیاطی و یا بی مبالاتی کدام اشخاص بوده و نیز هر کدام از این علل به چه میزان در بروز حادثه تأثیر داشته است را مشخص می نماید و در نهایت تعیین مقصر با مقام محترم قضایی است
در خاتمه توجه شما عزیزان ،به موادقانونی زیر جلب می گردد
ماده 95 قانون کار:
مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی وبهداشت کار برعهده کارفرما یا مسئولین واحدهای موضوع ذکر شده در ماده 85 این قانون خواهد بود . هرگاه بر اثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسئولین واحد ، حادثه ای رخ دهد ، شخص کارفرما یا مسئول مذکور از نظر کیفری و حقوقی و نیز مجازاتهای مندرج در این قانون مسئول است .
**********
ماده 171قانون کار:
متخلفان از تکالیف مقرر در این قانون ، حسب مورد مطابق مواد آتی با توجه به شرایط و امکانات خاطی و مراتب جرم به مجازات حبس یا جریمه نقدی و یا هر دو محکوم خواهند شد . درصورتیکه تخلف از انجام تکالیف قانونی سبب وقوع حادثه ای گردد که منجر به عوارضی مانند نقض عضو و یا فوت کارگر شود، دادگاه مکلف است علاوه بر مجازاتهای مندرج دراین فصل ، نسبت به این موارد طبق قانون تعیین تکلیف نماید
**********
ماده 1 قانون مسئولیت مدنی
هر کس بدون مجوز قانونی عمداً یا در نتیجه بی‌احتیاطی به جان یا سلامتی یا مال یا آزادی یا حیثیت یا شهرت تجارتی یا به هر حق دیگر‌که به موجب قانون برای افراد ایجاد گردیده لطمه‌ای وارد نماید که موجب ضرر مادی یا معنوی دیگری شود مسئول جبران خسارت ناشی از عمل خود‌می‌باشد.
**********
ماده 145 قانون مجازات اسلامی:
تحقق جرائم غیر عمدی، منوط به احراز تقصیر مرتکب است. در جنایات غیرعمدی اعم از شبه‌عمدی وخطای محض مقررات کتاب قصاص و دیات اعمال میشود.
تبصره- تقصیر اعم از بی احتیاطی و بی مبالاتی است. مسامحه، غفلت، عدم مهارت و عدم رعایت نظامات دولتی و مانند آنها، حسب مورد، از مصادیق بی احتیاطی یا بی مبالاتی محسوب میشود.
کارشناس غلامرضا بخارایی
از آنجائیکه در عصری که درآن به سرمی بریم گستردگی انواع و اشکال مختلف ماشین آلات صنعتی و تحولات سریع درابداع و اختراع آنها واختلاف در نحوه کاربا آنها و اجزاء سازنده آنها به قدری سریع است که نبایدتدوین و تصویب مقررات و آیین نامه ها ی مربوطه رابا ذکر نام هر دستگاه وتعیین حفاظ های آن ونحوه کار ایمن با آنرابا ذکر ریزه کاریهای مربوطه انتظار داشت مگراینکه درواقع دستگاه جدید هیچ گونه تطابقی با دستگاههای قبلی نداشته و مقررات ویژه خود را بطلبد لذا کارشناس باید از دانش و بینش و آگاهی وتجربه کافی در امر کارشناسی ارجاع شده به وی برخوردارواشراف کافی ولازم به مقررات مربوط به موضوع کارشناسی را داشته باشد تا ماشین آلاتی را که از نحوه کارکرد ومشخصات فنی ونیز ویژگی های مشابهی بر خوردارهستند واز نقطه نظر کارشناسی میتوانندموضوع حکم مقررات ایمنی مشابهی باشند رامشخص نموده وآنگاه با استدلال قوی کارشناسی مبنی براینکه (بنا به دلایلی که اعلام مینماید) دستگاه مورد نظرازمصادیق موضوع حکم ماده ۰۰۰ از آئین نامه ۰۰۰ است ،ضوابطی را که با رعایت نشدنش وقوع حادثه محقق گردیده تبیین نماید و اگر چنین چیزی نیز مقدور نگردید باید در نظرکارشناسی وی تعیین خطای جزایی وانتساب آن به اشخاص (حقیقی و حقوقی) برشالوده و اساس و بنیانی نهاده شده باشدکه عرفا ً مقبول افتاده وغیر قابل انکار باشد
مخلص کلام اینکه آنچه که حائز اهمیت میباشد مستدل بودن نظرکارشناسی است زیرا به جرئت میتوان گفت که هیچ ویژگی وخصیصه ای به اندازه مستدل بودن نظرکارشناس به آن غنا وقوت واقتدار و صلابت نمیبخشد
کارشناس غلامرضا بخارایی
در هنگام بررسی حوادث در کارگاهها ، درصورت وجود فرم تکمیل شده گزارش اعلام حادثه که بعد از بروز حادثه در کارگاه تنظیم می شود را ملاحظه و مطالعه نماییم ، و اگر به هر دلیلی برگه مذکور در کارگاه وجود نداشت و اظهار گردید که برگه ها ، به ادارت وا ُرگان های ذیربط ارسال شده است و ما نسخه ای از آنرا برای خودمان نگه نداشته ا یم ، ضمن سفارش به مسئولین ذیربط که از این ببعد ضمن تنظیم وارسال فرم مذکور به اُرگان های ذیربط و نگه داشتن نسخه ای از آن در کارگاه ، درصورت تشخیص وم مطالعه فرم مربوطه ، درپیگیری جهت دسترسی به آن و مطالعه مندرجات آن کوتاهی نکنیم
به تجربه آموخته‌ام که بعضاً مطالبی در فرم گزارش اعلام حادثه ، مندرج است که راه گشای بعضی از ابهامات خواهد بود
یادمان باشد که از جمله مدارک مهمی که هنگام بررسی حوادث باید مورد توجه باشد ، مشاهده فیلم و عکس هایی است که ممکن است در ارتباط با حادثه وجود داشته باشد و درصورت عدم وجود اینگونه مدارک ، مسئولین مربوطه را در راستای تهیه و حفظ اینگونه مدارک راهنمایی کنیم
درارتباط با استماع اظهارات شهود ، حتی المقدور ، از آنان بطور جداگانه سؤال شود
درخاتمه ، بدیهی است که هنگام بروز حادثه ، اولویت در انجام اقدامات فوری و لازم توسط مسئولین ذیربط ، در راستای کمک به حادثه دیده است
کارشناس غلامرضا بخارایی
ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری باید توجه داشته باشیم که مهمترین موضوعی که در فرایند بررسی حوادثی که بی احتیاطی و یا بی مبالاتی حادثه دیده را نیز از علل مؤثر در بروز حادثه تشخیص می دهیم ، درنظرگرفتن همه علل و عواملی است که در محیط کار می توانند در بی احتیاطی و یا مبالاتی سر زده ازکارگر حادثه دیده در محیط کار تأثیر داشته باشند به عبارت دیگر و یا درتوضیح بیشتر اینکه وقتی یک کارگر در محیطی کار میکند که در آنجا آلاینده و یا آلاینده هایی مشهود است که می تواند مؤثر درعدم تمرکز حواس کارگرباشد و یا اینکه این خطای کارگر(بی احتیاطی و یا بی مبالاتی) متأثرازاستنکاف کارفرما ازاجرای وظایف و مقرراتی بوده که مکلف به اجرای آنها بوده است مثل عدم آموزش و ، در اینصورت باید به این مهم توجه داشته باشیم که در اینجا دیگر نمیتوان از کارگری که درآن شرایط انجام وظیفه می نماید ، رعایت احتیاط را در حد یک انسان متعارف انتظار داشت فلذا باید میزان تأثیر پذیری بی احتیاطی و یابی مبالاتی کارگر را از شرایط ناایمن و موارد ذکر شده ، در ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از بی احتیاطی و بی مبالاتی وی ، منظر نظر داشت
کارشناس غلامرضا بخارایی
توجه به فرق بین علت و یا علل مؤثر در بروز یک رویداد و علت و یا علل مؤثردر ایراد صدمه به اشخاص و اشیاء ، در بررسی حوادث در کارگاهها
این توجه ، بعضا ً در تعیین میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از علل و عوامل احراز شده ، بسیار مؤثر است
*****************************
قبل از درج هر گونه مطلبی ، لازم به تذکر است که مطالب زیر به هیچ عنوان در ارتباط با واژه های تقصیر و مقصر تعریف شده مبتنی بر موازین فقهی و حقوقی نمی باشد و منظور اینجانب صِرفا ً عللی است که از نقطه نظر فنی و تخصصی ، مبتنی بر موازین ومقررات مربوطه ، بروزرویدادها وایراد صدمه به اشیاء واشخاص متأثرازعدم رعایت آنها می باشد
*******************************************
همانگونه که مستحضر هستید ، شرایطی با پتانسیل آسیب رسانی که فرصت مناسب برای آسیب رسانی به آن داده شود به عبارت دیگر، خطری که به صورت نهفته در محیط وجود داشته که با محرک مناسب از حالت نهفته به حالت پدیدارتبدیل شود در واقع رویدادی است که با ایراد صدمه به اشیا ء و اشخاص ، حادثه را به وجود می آوردکه حسب مورد می تواند از مصادیق حادثه خفیف ویا حادثه شدید و یا شبه حادثه (در صورت صدمه ندیدن اشیاء و اشخاص ) باشد
لذا همانگونه که مشاهده می گردد بروز یک رویداد ، متأثر از عللی می باشد که موجبات پدیدار گشتن خطرات نهفته را باعث شده اند که با ایراد صدمه به اشیاء و اشخاص ، حادثه را آفریده اند
نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که ، عللی که موجبات اینکه خطر از حالت نهفته به حالت پدیدار (رویداد) تبدیل شود و متعاقب آن زمینه برای ایراد صدمه به اشیاء واشخاص فراهم آید همواره به همان علل که خطر را از حالت نهفته به حالت پدیدار در آورده اند ، ختم نمی شوند ، بلکه ایراد صدمه به اشیاء و اشخاص می تواند متأثر از علل دیگری باشد که به هیچ عنوان در پدیدار گشتن خطر از حالت نهفته به حالت پدیدار (بروز رویداد) مؤثر نبوده اند
در اینجا برای اینکه فرق این دو را بهتر بشناسیم به این دو تعریف که در زیر می آورم توجه بفرمایید
علت و یا علل بروز یک رویداد :عللی هستند که بروز رویداد و ایراد صدمه به اشخاص و یا اشیاء ( بروز حادثه) متأثر از آنها هستند
یعی چه ، یعنی اینکه تحقق رویداد و متعاقب آن ایراد صدمه به اشیاء و اشخاص (بروز حادثه ) متأثر از وجود و یا عدم وجود آنهامی باشد
علت ویا علل ایراد صدمه به اشخاص : عللی هستند که ایراد صدمه به اشیاء واشخاص ، متأثر از وجود و یا عدم وجود آنها هستند ولی در بروزیا به وقوع پیوستن رویداد مؤثر نبوده اند
لذا همانگونه که در تعاریف به عمل آورده در بالا مشاهده می کنید علل رویداد ، هم در بروزرویداد مؤثرند و نیز موجبات ایراد صدمه به اشخاص و اشیاء را هم فراهم می آورند (بروز حادثه)
ولی علل مؤثر در ایراد صدمه به اشیاء و اشخاص ، فقط مؤثر در ایراد صدمه به اشیاء و اشخاص می باشند و تأثیری در بروز و به وجود آمدن رویداد ندارند
ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، درگزارش ونظر کارشناسی خود در ذکر عللی که بروز رویداد وعللی که ایراد صدمه به اشیا ء واشخاص متأثر از آنها بوده است ، تفاوتی قایل نشده و همه آنها را جزو علل حادثه اعلام می نمائیم واین در حالی است که به نظر اینجانب باید فرق بین عللی که بروز رویدادی که منتج به حادثه شده است متأثر از آنها بوده و عللی که فقط ایراد صدمه به اشخاص متأثر از آنها بوده است را دانسته و همه آنها را از علل مؤثر در بروز حادثه به حساب نیاورم اگر چه در ارزیابی میزان (درصد) تأثیرپذیری بروز حادثه ، همه این علل باید مورد توجه و منظر نظر باشد ، چه عللی که بروز رویداد منتج به حادثه متأثر از آنها بوده و چه عللی که صِرفا ً مؤثر در ایراد صدمه به اشیاء و اشخاص بوده است
برای شما مثالی بزنم
1 – در حادثه ای به علت نبودن پاخور درروی جایگاه کار ، ابزارکاری سقوط می کند و به سر کارگری که درزیر داربست در حال حرکت است و مجهز به کلاه ایمنی نیست بر خورد کرده و او را مصدوم می کند
در بررسی این حادثه ، متوجه می شویم که این حادثه با افتادن ابزار کار بر سر کارگر که مجهز به کلاه ایمنی نبوده است رخ داده است
سؤال : اگر کارگر کلاه ایمنی می داشت ، ابزار کار سقوط نمی کرد
جواب : ابزار کار سقوط می کردواین افتادن ابزارکارهیچ ارتباطی به مجهز نبودن کارگر به کلاه ایمنی ندارد ، به عبارت دیگر ، کارگر چه کلاه ایمنی می داشت و چه کلاه ایمنی نمی داشت ، ابزار کار از بالا سقوط می نمود
نتیجه : پس مجهز نبودن کارگر به کلاه ایمنی علت حادثه نیست اما در کلیت موضوع ، یعنی رویدادی که منجر به صدمه دیدن کارگر از ناحیه سر شده است (بروز حادثه) مؤثر بوده است
لذا در همین حادثه بالا ، عدم رعایت مقرره مربوط به تجهیز کارگر به کلاه ایمنی از سوی اشخاص مسئول و مربوطه را نباید جزوعلل حادثه اعلام کنیم بلکه علت حادثه سقوط ابزار کار است که ناشی از عدم رعایت ماده 18 آیین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی میباشد و عدم تجهیز کارگر به کلاه ایمنی صِرفا ً مؤثر درصدمه دیدن کارگر بوده است که صد البته در ارزیابی میزان تأثیر پذیری بروز حادثه از علل و عوامل و فاکتورهائیکه بروز حادثه متأثر از آنها بوده است ، باید مورد توجه باشد ، اما علت حادثه نیست
ماده 18: در مواردی که احتمال سقوط و ریزش مصالح و ابزار کار از روی جایگاه ها و سکوهای کار یا لبه پرتگاه ها و دهانه های باز وجود داشته باشد، باید نسبت به نصب پاخورهای چوبی به ضخامت حداقل 5/2 سانتیمتر و ارتفاع 15 سانتیمتر اقدام شود.
ممکن است ک سؤال بفرمایید که در گزارش و نظر کارشناسی خود چگونه این موضوع را بگنجانیم ، البته همه شما خود متخصص امر و کارشناس هستید و به اَشکال مختلف می توانید درج نمایید که من نمونه ای رادر زیر می نگارم
پس از درج دقیق هر آنچکه درمتن گزارش حادثه ضروری است ، در نهایت که نوبت به ارایه نظر کارشناسی می رسد اینگونه درج مینماییم که
نظر کارشناسی
با توجه به شرح ماوقع و موارد مندرج در گزارش حادثه و حسب اظهارات مسموع و بررسی های به عمل آورده و (اشاره به هر آنچکه ضروری تشخیص می دهیم ) از نظر اینجانب ، عللی که در بروز رویداد منتج به این حادثه مؤثر بوده اند به شرح ذیل اعلام می گردد
1 – عدم رعایت ماده *آیین نامه* از سوی*
2 – عدم رعایت ماده *آیین نامه* از سوی*
3 –عدم نظارت* وفق ماده * آیین نامه*
4- بی احتیاطی یا بی مبالاتی * مبنی بر(شرح بی احتیاطی و یا بی مبالاتی صورت گرفته باید دقیقا ًبیان شود)
در خاتمه معروض می دارد که در راستای سنجش و ارزیابی میزان تأثیرپذیری بروز حادثه از موارد مشروحه بالا ، هیچگونه مستندات قانونی در اختیار نمیباشد . بنابراین حسب خواسته آن مقام محترم ، صِرفا ًازنقطه نظر کارشناسی اینجانب مبتنی بر استنباط فنی و تخصصی مرتبط با موضوع ، به استحضارمی رساندکه بروز حادثه:
*درصد متأثر ازعدم رعایت مقرره مندرج در بند 1 از سوی *
* درصد متأثر ازعدم رعایت مقرره مندرج در بند 2 از سوی *
* درصد متأثراز عدم نظارت *
* درصد متأثر از بی احتیاطی*
اعلام میگردد ، بدیهی است که تصمیم نهایی با مقام محترم قضایی است »در محل ستاره ها ، درصد ها و نام اشخاص (حقیقی و حقوقی» مربوطه درج می گردد
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال :
مهندس بخارایی ، درشرکت ما ، علیرغم اینکه به کارگران سپرده و تأکید نموده ایم که سوار بالابری که بار را از زیر زمین به بالا می آورد نشوند ، ولی گوش نمی کنند و سوار می شوند ، حالا ما هم یک نوشته را دقیقا ً در محل نصب کرده ایم که سوار شدن بر روی بالابر ممنوع است » دیگر کاری نداریم ، از بس گفتیم خسته شدیم ،اگر اتفاقی بیفتد باز هم ما مقصریم
پاسخ :
اگر ساعت کاری کارگاه شما ساعت 8 صبح باشد ، وکارگری یک روز ساعت 8:30بیاید و به او تذکر دهید و روز دیگر ساعت 9 بیاید و به او تذکر دهید و روز بعد ساعت 11 بیاید و به او تذکر دهید ، آیا به نوشتن اطلاعیه ای و نصب آن بر درب کارگاه مبنی بر اینکه ساعت کاری ساعت 8 است اکتفا می کنید و می گویید دیگر خسته شدیم ، چقدر بگوئیم ، هرموقع میایی بیا ، قطعا ً اینگونه نخواهد بود
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال :
من ساختمان سازی دارم و بیمه گرفته ام ، گاهی وقت ها که کار تمام می شود ، معمولا ً عصرها که بچه ها داخل کوچه فوتبال بازی می کنند ، توپشان می افتد داخل ساختمان ، از دیوار بالا می روند و وارد ساختمان می شوند که توپ را برادرند ، اگر اتفاقی بیفتد تکلیف ما چی میشه
پاسخ :
1 - سعی کنید با برنامه ریزی صحیح ، مانع از این کار شوید ، مثلا ً گرفتن یک نگهبان
2 - سعی کنید در هر مرحله از پیشرفت کار ، با اجرای مقررات ایمنی شرایط را همواره ایمن سازید
3 - اگر منظور شما از بیمه ، بیمه مسئولیت مدنی است ، ازهر کجا که بیمه نامه را گرفته اید ، بیمه نامه ای خریداری نمایید که مسئولیت دست اندر کاران پروژه را در قبال اشخاص ثالث پوشش دهد
البته ، حتما ً بررسی کنید که کارشناسان آن شرکت بیمه گر ، که بیمه نامه را از آنجا خریداری نموده اید
اولا ً ، با توجه به اینکه بچه ها خود سرانه وارد ساختمان می شوند آیا این بچه ها را جزو اشخاص ثالث قبول دارند یا خیر؟
ثانیا ً ،با توجه به زمان ورود غیر مجازشان (بعد از تعطیلی کار) آیا به لحاظ زمانی ، مسئولیت ها راپوشش می دهند یا خیر؟
اما اینکه اظهار داشته اید تکلیف ما چی می شود »، ، این یک بحث کارشناسی است که ابتدا باید علل مؤثر در بروز حادثه مشخص شود ، وآنگاه اینکه این علل ناشی از بی احتیاطی و بی مبالاتی کدام اشخاص بوده است احراز گردد و در تطبیق با اقدام خودسرانه و ورود غیر مجاز بچه ای که از بالای دیوار وارد ساختمان شده است مورد تجزیه و تحلیل کارشناسی وهمچنین توسط اشخاص ذیصلاح مورد ارزیابی حقوقی قرار گیرد ودر نهایت مشخص نمودن مقصر به معنی فقهی و حقوقی آن ، با مقام محترم قضایی است
کارشناس غلامرضا بخارایی
ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، اعم از بازرسان محترم کارو کارشناسان محترم رسمی دادگستری و ارزیابان محترم خسارت بیمه مرکزی ، در حین بررسی حادثه ، توجه داشته باشیم که بعضاً این احتمال وجود دارد که اشخاص مرتبط با موضوع ، در راستای استفاده از بیمه مسئولیت مدنی ، بی آنکه خود متوجه شویم ، ما را به مسیری دلالت کنند که نظر کارشناسی ما ، به نا حق ، قابل استناد در راستای استفاده از بیمه نامه های مسئولیت مدنی گردد
کارشناس غلامرضا بخارایی
بسیار دیده و شنیده ایم که به ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، حوادث در زمینه های مختلف ارجاع می شود ، حوادثی که بعضاً هیچ ارتباطی به حوادث ناشی از کار ندارد و اگر از مصادی حوادث ناشی از کار است ورود به آنها و بررسی آنها مستم داشتن تخصص و تجارب بسیاری است که بعضی از ما بی درنگ و بی تأمل پذیرفته و با شهامت نظر می دهیم
در پذیرش حوادثی که از مصادیق حوادث ناشی از کار نیست ، اندکی درنگ و تأمل کنیم و اصلح و صواب آن است که عدم صلاحیت خود رابه شایستگی دیگر کارشناسان رسمی دادگستری مرتبط با موضوع ، اعلام داریم
ودرصورتیکه حادثه ارجاع شده از مصادیق حوادث ناشی از کار ولی از پیچیدگی های خاصی بر خوردار بود که هر گونه اظهار نظر کارشناسی ، مستم داشتنن آگاهی وتخصص مربوطه بود که ما فاقد آن بودیم ، حتما ً از مقام محترم قضایی خواسته شود که بررسی حادثه مذکور در قالب هیئت کارشناسی متشکل از ما ، کارشناسان رسمی دادگستری در رشته حوادث ناشی از کار و نیزکارشناسان رسمی متخصصن و مرتبط با موضوع صورت گیرد
کارشناس غلامرضا بخارایی
پرونده ایی را مطالعه می کردم که ، مستند استنباط کارشناس رسمی دادگستری در رشته حوادث ناشی از کار ، در راستای استناد مسئولیت به اشخاص ، موادی از مصوبات شورایعالی حفاظت فنی و نیز ماده ای از قوانین و مقررات راهور بود ، توجه داشته باشیم که اگر نیاز به استفاده از قوانین و مقررات راهور تشخیص داده شد ، از مقام محترم قضایی بخواهیم که حادثه را در قالب هیئتی ، متشکل از ما ، کارشناس رسمی دادگستری در رشته حوادث ناشی از کار و کارشناسان راهور بررسی کنیم و ورود به قوانین و مقرراتی نکنیم که اگر حتی مسلط بر آنها بودیم ، باز هم صلاحیت اظهار نظر بر مبنای آن قوانین و مقررات رانداریم
کارشناس غلامرضا بخارایی
با اتخاذ تدابیر ایمنی و مدیریتی ونظارتی صحیح ، مانع از بروز هرگونه حوادث در محیط کاری گردیم
حادثه ای را بررسی می کردم که یک ماشین عبوری برای اینکه فرزندشان به دستشویی برود ، نزد نگهبانی یک شرکت ایستاده و از نگهبان تقاضای استفاده از دستشویی کارگاه را داشتند ، نگهبان اجازه داده و هنگامیکه بچه همراه پدرش در حال رفتن به دستشویی بوده اند ، پدر با گذاشتن پایش بر روی حفاظ نامناسب گذاشته شده بر روی یک چاه در حال حفاری توسط یک پیمانکار ، به داخل چاه که عمق آن حدوداً دو متر بود سقوط می کند و پایش می شکند
صَرفنظر از عللی که بروز حادثه متأثر از آنها بوده است که قصد ارایه نظر کارشناسی در این مورد را ندارم ، فقط قصدم جلب توجه کارفرمایان و پیمانکاران به اجرای مقررات ایمنی مربوطه ونیز اتخاذ تدابیر ایمنی و مدیریتی و نظارتی صحیح می باشد که شاهد اینگونه حوادث نباشیم و توجه داشته باشیم که ممکن است حوادثی به وقوع بپیوندد که هر گز قابل پیش بینی نیست
کارشناس غلامرضا بخارایی
کلوزاهمال غیر عمدی کارکنان در قبال یکدیگر»در بیمه نامه مسئولیت مدنی کارفرما درقبال کارکنان
در بسیاری از کارگاهها ، شرایط به گونه ای است که انتظار داشتن تمرکز حواس توسط کارگران در حین کاردر کارگاهها ، به مانند تمرکزحواسی که دیگر اشخاص در محیط های معمولی دارند ، منصفانه نیست زیرا هرچه آلاینده های موجود در محیط های کاری بیشتر باشد ، بدیهی است که به عدم تمرکز حواس در کارگران افزوده خواهد شد و اینها همه ، سوای مشکلات عدیده ای است که این قشر زحمتکش دچار آنها می باشند که موجبات حواس پرتی را فراهم می آورند لذا این شرایط همواره زمینه را برای بروز حوادثی که یکی از علل بروزآن حوادث می تواند متأثر از بی احتیاتی و یا بی مبالاتی آنان باشد مهیاتر می سازد بنابراین ضروری است که کارفرمایان و اشخاصی که در ارتباط با صدور بیمه نامه مسئولیت مدنی کارفرما درقبال کارکنان هستند ، نسبت به وجودکلوز اهمال غیر عمدی کارکنان در قبال یکدیگر » در اینگونه بیمه نامه ها اطمینان حاصل نمایند
لازم به ذکر است که همواره باید با آموزش های صحیح و مستمر و مؤثر ، کارگران را نسبت به رعایت مقررات ایمنی و خطرات ناشی از بی احتیاطی و یا بی مبالاتی آنان در محیط های کاری آگاه نمود و یادمان باشد که غفلت در خرید این کلوز ، بعضاً زندگی یک کارگر زحمتکش را به نا بودی می کشد
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال:
مهندس بخارایی ، ما کارگری را برای نظافت آپارتمان خود به خانه آورده بودیم ، همسایه مجاور ما به آن خانم کارگر گفت که کارِت تمام شد ، بیا آشپزخانه ما را تمیز کن وآن خانم هم قبول کرد ، حدود نیم ساعت بعد همسایه ما مجدد آمد و گفت که برای او کاری پیش آمده و باید برود ، اگرممکن است آن خانم بیاید آشپزخانه ما را تمیز کند و مبلغی هم قرار شد به او پرداخت کند وبعد از اتمام کاردر آنجا ، برای ادامه کار به منزل ما بیاید ، آن خانم از من اجازه گرفت و من هم گفتم باشد برو و رفت و حدود نیم ساعت بعد به علت سُر خوردن نردبان همسایه و سقوط وی درآشپزخانه همسایه ، دچار حادثه شده است و الان می گوید که من مقصرم چون من اجازه داده ام برود ، چون عجله داشته که بر گردد و اگر من اجازه نداده بودم و نرفته بود و آخر سر می رفت الان دچار حادثه نشده بود ، آقای مهندس من هم مقصرم
پاسخ :
همانگونه که در شرح ماوقع بیان داشته اید آن خانم خدمتکار پذیرفته که در قبال دریافت مبلغی نسبت به تمیز نمودن آشپزخانه آپارتمان همسایه مجاور شما اقدام نماید لذا زمانیکه درآشپزخانه همسایه شما بوده است ، بنابه خواسته او کار می کرده و دستمزد خود را نیز از او می گرفته است و نردبانی که که سُر خورده نردبان همسایه شما بوده است
بنابراین صَرفنظر از اینکه بروز حادثه متأثر از چه عللی بوده وعلل احراز شده نیز ناشی از بی احتیاطی و بی مبالاتی چه اشخاصی بوده است که باید مورد بررسی قرار گیرد ، از نظر اینجانب ، اینکه قبل از اتمام کار شما با مؤافقت شما به منزل همسایه جهت نظافت رفته است ، در حادثه به وقوع پیوسته ، هیچ مسئولیتی متوجه شما نمی باشد ، زیرا علتی که بروز حادثه متأثر ازآن باشد که آن علت ناشی از بی احتیاطی و یا بی مبالاتی شما باشد قابل استنباط نیست
اما در ارتباط با اینکه می گوید اگر شما اجازه نداده بودید و او نرفته بود دچار حادثه نشده بود و اگر بعد از اتمام کار می رفت شاید حادثه نمی دید باید به ایشان گفت که اگر امروز هم از خانه بیرون نمی آمدید قطعا ً دچار این حادثه نمی شدید
بدیهی است که نظر دیگر کارشناسان می تواند متفاوت باشد
کارشناس غلامرضا بخارایی
بیمه گزارانی که برای خرید بیمه نامه مسئولیت ، به شرکت های بیمه گرمراجعه می نمایید ، حتما ً تعاریف پوشش هائیکه خریداری میکنید را مطالعه کنید ، مثلا ً توجه کنید که اگر شما باعث صدمه به کارگر پیمانکار شوید و یا پیمانکار موجبات بروز صدمه به کارگر شما را فراهم نماید ، بیمه نامه پوشش می دهد وبسیاری موارد دیگر ، اینکه به نمایندگی های شرکت های بیمه گرو یا شرکت های بیمه گر مراجعه کنید و بگویید من بیمه نامه ای میخواهم که همه چیز را پوشش دهد ، و بیمه نامه را بگیرید و بروید ، کار درستی نیست ، شما باید بدانید که بیمه نامه خریداری شده دقیقا ًچه مسئولیت هایی را پوشش می دهد ، البته این خود مستم این است که اشخاصی که این نوع بیمه نامه ها را میفروشند و شما که خریداری می نمایید، با اَشکال متفاوت مسئولیت ها ، در نوع فعالیتی که دارید ، ممکن است ایجاد شود آشنایی و آگاهی کامل داشته باشید ، اگر آشنایی ندارید لااقل با کارشناسان آگاه م نمایید
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال :
جناب بخارایی ، ما غذاخوری شرکت را به پیمان داده ایم ، پیمانکار زیاد مقررات ایمنی را رعایت نمی کند و ما نگران این هستیم که برای کارگرانش اتفاقی بیفتد ، ماهم مقصریم
پاسخ :
اینکه سؤال نموده اید که اگر حادثه ای رخ دهد آیاشماهم مقصر هستید ، بستگی به حادثه دارد ، هر حادثه ای ویژگی های خاص خود را دارد ، اگر عللی که بروز حادثه متأثر از آنها تشخیص داده شود به هیچ عنوان به شما بر نگرددو نیز مستنداً به ماده ۹ آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری ، عدم نظارت شما هم استنباط نگردد ، می توان گفت که مسئولیتی متوجه شما نیست
مده 9 آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری مصوب 89/3/5 :
ماده9ـ کارفرما مکلف است با توجه به قوانین و آئین نامه های موجود و مفاد قرارداد فی مابین، بر عملکرد ایمنی کلیه پیمانکاران خود نظارت نماید.
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال
مهندس بخارایی ، کارگری در داخل کارگاه بوده و شخصی از بیرون سنگی پرتاب کرده وبه سر کارگر اصابت کرده و مصدوم شده است ، در کارگاه مذکور ماهیت کار به گونه ای است که کارگران باید مجهز به کلاه ایمنی باشند ولی کارفرما کلاه ایمنی نداده است ، اگر چه سنگ از بیرون کارگاه پرتاب شده است ولی اگر کارفرماهم به وظیفه قانونی خود عمل کرده بود ، کارگر مصدوم نمی شد ، نظرجنابعالی چیست ، آیا می توان درصدی مسئولیت را به کارفرما اختصاص داد
پاسخ :
1 - بروز حادثه متأثر از علتی (پرتاب سنگ ازبیرون) است که به هیچ عنوان ناشی از عدم رعایت مقررات ایمنی ازسوی کارفرما نبوده است
2 - با استناد به ماده ۱ آیین نامه وسایل حفاطت فردی که چنین مقرر میدارد:
آیین نامه وسایل حفاظت فردی
ماده 1- به منظور انتخاب وسایل حفاظت فردی متناسب با نوع کار، کارفرما مکلف به شناسایی و ارزیابی شرایط محیط کار برای تشخیص و کنترل خطرات می باشد.
همانگونه که مشاهده می گردد ، مقرره مذکور کارفرما را مکلف به شناسایی و ارزیابی شرایط محیط کاری نموده است ، نه شرایط محیطی خارج از کارگاه
3 - با توجه به جهت پرتاب ، این احتمال وجود داشت که سنگ مذکور به دیگر نقاط بدن کارگر برخورد می کرد
4 -فرض بفرمایید که این سنگ به داخل کارگاهی می افتاد که ماهیت کار به گونه ای بود که کارفرما مکلف به دادن کلاه نبود ، آنوقت چی؟ آیامی شود گفت که در اینجاکارفرما مسئول نیست و لی در آنجا که باید برای کار مربوط به داخل کارگاه ، کلاه ایمنی می داد ولی کلاه ایمنی نداده است ، پس از هر کجای آسمان که سنگ آمد وبه کارگر او برخورد کرد مسئول است ؟ آیا این استدلال منصفانه و کارشناسی است ؟
بنابراین از نظر اینجانب ، باتوجه به موارد مندرج در بالا ، در این حادثه ، کارفرما علیرغم عدم تحویل کلاه ایمنی به کارگر ، مسئولیتی ندارد
درخاتمه لازم به ذکر است که اگر پرتاب سنگ مسبوق به سابقه و یا قابل پیش بینی می بود ، بدیهی است که استدلال کارشناسی متفاوتی قابل ارایه است
کارشناس غلامرضا بخارایی
همه ما کارشناسان بررسی کننده حوادث کاری ، باید به یک نکته مهم توجه داشته باشیم و آن اینکه اگر قانونگذار ، در راستای جلوگیری از بروز حادثه ، در ارتباط باکار با یک دستگاه خاص ، مقرراتی را وضع نمود و اتفاقا ً حسب تصادف ، حادثه ای در هنگام کار با دستگاه دیگری رخ داد که هیچ سنخیت و تشابه و ارتباطی با دستگاهی که قانونگذار برای آنها مقرراتی را وضع نموده است نداشت ، ولی اگر مقررات مربوط به آنها رعایت می گردید اتفاقی هنگام انجام کار با دستگاه اخیر الذکر رخ نمی داد ، نباید آن مقررات مستند استباط ما در استناد مسئولیت به اشخاص قرار گیرد ، بلکه باید به دنبال مقررات ایمنی مربوط به همان کار و یا دستگاه بوده و درصورت عدم وجود چنین مقرراتی باید به دنبال مقررات مربوط به کار و دستگاه های مشابه که قابل تعمیم به کار و دستگاه مربوط به حادثه باشد، باشیم ، درغیر اینصورت ، باید با استدلال قوی و صریح و موجه و منجز ، دلایلی را ارایه کنیم که استناد مسئولیت به اشخاص مرتبط با حادثه رخ داده ، عرفا ً و عقلا ً مسموع باشد
مثالی عرض کنم ، طبق مقررات ، در مواردی که نوع کار طوری است که خطراتی برای چشم کارگران وجود دارد ، بایدعینک های مخصوص مناسب با نوع کار دراختیارکارگران گذاشته شود ، حال فرض بفرمایید که کارگری از کنار دستگاهی که اپراتورآن دستگاه باید مجهز به عینک حفاظتی باشد عبور می کند و پلیسه ای از آن دستگاه به چشم وی اصابت می کند
در اینجا دیگر نباید مقرره مربوط به کار با آن دستگاه ، مستند استنباط استناد مسئولیت به اشخاص قرار گیرد بلکه باید به دنبال مقرره ای باشیم مبنی بر اینکه مثلا ً اطراف این دستگاهها به گونه ای پوشش داده شود که پلیسه ها به اطراف پرتاب نشود و درصورت عدم وجود چنین مقرره ای با استدلال قوی و صریح و موجه و منجز ، دلایلی را ارایه کنیم که استناد مسئولیت به اشخاص مرتبط با حادثه رخ داده ، عرفا ً و عقلا ً مسموع باشد وقس علی هذا
کارشناس غلامرضا بخارایی
سؤال :
آقای مهندس ، من کارگاه پرسکاری دارم و به کارگران خود انبرک داده ام تا قطعه کار را باآن به زیر پرس گذاشته و بردارند و بسیار تأکید نموده ام که از انبرک استفاده کنند ، ولی یک روز که من در کارگاه نبوده ام ، کارگری از انبرک استفاده نکرده و دستش زیر پرس رفته و یک انگشتش قطع شده و بازرس اداره کار مرا مقصر کرده ، من بارها گفته بودم که از انبرک استفاده کنند تا دستشان زیر پرس نرود
پاسخ :
1 – شما نفرموده اید که بازرس محترم کار به چه استنادی شما را مسئول دانسته است
2 – شما نفرموده اید که هنگام حادثه ، دستگاه پرس به سیستم فرمان پدالی مجهز بوده یا به سیستم فرمان دوشستسی
3 - شما نفرموده اید که اگر دستگاه پرس ، به سیستم فرمان دوشستی مجهز بوده ، آیا دوشستی همزمان عمل می کرده است یاخیر
شما فقط اشاره به دادن انبرک به کارگر نموده اید ، استحضار داشته باشید که این ابزارها نبایستی بههیچ وجه جایگزین روش های حفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها و دیگر اقدامات ایمنی که باید در ارتباط با ایمنی دستگاه پرس اتخاذ گردد ، شوند.
دراینجا توجه شمارا به ماده 142 و بند 1 از ماده 142 از آیین نامه و مقررات حفاظتی پرس ها (پرسکاری سرد فات) جلب می نمایم
ابزارهای تغذیه دستی
ماده 142- در مواقعی که لازمست برای قرار دادن و برداشتن قطعه کار و رد کردن قطعات چسبیده و گیر کرده یا کناره های ورق از قالب ، پرسکار به منطقه عمل پرس نزدیک شود استفاده از ابزارهای دستی برای تغذیه پرس توصیه می شود تا کارگر مجبور نباشد از دست یا انگشتان خود استفاده نماید.
1 -این ابزارها نبایستی بههیجوجه جایگزین روش هایحفاظ گذاری منطقه عمل پرس ها شوند.
لذا صِرف تحویل انبرک جهت گذاشتن و برداشتن قطعه کار از منطفه خطر دستگاه پرس ، رافع مسئولیت شما در راستای اجرای دیگر مقررات مربوطه نبوده و قطعا ً بازرس محترم کار در فرایند بررسی حادثه مواجه با این کاستی ها در اجرای مقررات توسط شما شده ، کما اینکه خود شما هم فقط به تحویل دادن انبرک اشاره نموده اید
کارشناس غلامرضا بخارایی
به کانال حوادث کاری و مسئولیت اشخاص»در تلگرام بپیوندید تااز آخرین مطالب ارسالی توسط اینجانب ، در اسرع وقت مطلع شوید
برروی لینک زیر کلیک کنید
https://t.me/bokharaey
حوادث کاری و مسئولیت اشخاص در اینستا گرام
https://www.instagram.com/karshenas_bokharaei/
حوادث کاری و مسئولیت اشخاص
در بررسی حوادث کاری ، دقت و توجه کافی داشته باشیم تا بررسی و ارزیابی علل برون کارگاهی که در بروز حادثه مؤثر بوده اند مورد غفلت قرار نگیرد
در بررسی حوادث کاری ، مورد غفلت قرار گرفتن بررسی و ارزیابی تأثیر پذیری بروز حادثه از علل برون کارگاهی ، دونتیجه نامطلوب خواهد داشت
۱ - بقای علت و یا علل برون کارگاهی مؤثر در بروز حادثه و تداوم شرایط حادثه زا ، زیرا اگر در بررسی حادثه مورد توجه قرار می گرفتند ، احتمال برطرف کردن آن شرایط حادثه زا وجود داشت
۲ - گذاشتن بار مسئولیت عوامل برون کارگاهی بر دوش عوامل درون کارگاهی
ملاحظه می فرمایید که غفلت ما چه نتایجی تلخی برای دیگران به بار خواهد آورد و قطعا ً ما هم بی نصیب از نتایج غمبار این غفلت ها نخواهیم ماند
پس در بررسی حوادث کاری علاوه بر بررسی و ارزیابی علل درون کارگاهی مؤثر در بروز حادثه ، از بررسی و ارزیابی علل برون کارگاهی مؤثر در بروز حادثه غفلت نورزیم که این امر مستم آگاهی و دانش و تسلط ما بر همه قوانین و مقررات مربوطه است
علل برون کارگاهی عللی هستند که اشخاص حقیقی و حقوقی خارج از کارگاه با استنکاف از انجام وظایفی که قانوناً و یا عُرفاً مکلف به انجام و اجرای آنها بوده اند موجبات ایجاد آنها را فراهم آورده اند که مؤثر در بروز حادثه رخ داده بوده است
کارشناس بخارایی
درباره این سایت